Máy bay mang trí tuệ nhân tạo, có thể tự chọn mục tiêu và tung đòn hủy diệt trong tích tắc
Đây là là chiếc máy bay chiến đấu công nghệ cao, mở ra kỷ nguyên mới trong chiến tranh hiện đại với thiết kế tàng hình, động cơ thế hệ mới và trí tuệ nhân tạo.
Hợp tác xuyên lục địa để kiến tạo thế hệ máy bay mới
Trong bối cảnh các cường quốc không ngừng cạnh tranh về năng lực tác chiến hiện đại, dự án máy bay Tempest đã nhanh chóng thu hút sự chú ý không chỉ vì công nghệ tân tiến, mà còn bởi đây là sản phẩm của sự phối hợp quốc phòng hiếm có giữa Anh, Nhật Bản và Ý. Tempest không chỉ đơn thuần là thế hệ kế tiếp của các dòng tiêm kích Typhoon và Mitsubishi F-2, mà còn thể hiện rõ định hướng phát triển một hệ thống chiến đấu tích hợp có tính mở cao, chú trọng đến khả năng kết nối và tương tác đa nền tảng.
Dự án được giới thiệu lần đầu tại Triển lãm Farnborough 2018, do Anh khởi xướng với đầu mối là tập đoàn quốc phòng BAE Systems, cùng sự tham gia của Rolls-Royce, Leonardo UK và MBDA UK. Sau giai đoạn đầu phát triển độc lập, cuối năm 2022, Anh chính thức bắt tay với Nhật Bản và Ý để hình thành chương trình GCAP (Global Combat Air Programme) – một khuôn khổ hợp tác phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 mang tính toàn cầu.
Điểm nhấn quan trọng của Tempest là việc không còn bị giới hạn trong mô hình máy bay đơn lẻ, mà trở thành “hệ sinh thái chiến đấu” tương tác chặt chẽ với UAV, vệ tinh, hạm đội hải quân và các lực lượng mặt đất, góp phần định hình chiến tranh tương lai theo hướng mạng-centric (trung tâm mạng lưới dữ liệu).
Công nghệ đột phá tiệm cận thế hệ 6
Theo công bố từ BAE Systems và Bộ Quốc phòng Anh, Tempest tích hợp nhiều công nghệ mới tiệm cận tiêu chuẩn thế hệ 6 - giai đoạn kế tiếp sau các chiến đấu cơ tàng hình hiện đại như F-35 hay F-22.
Về thiết kế khí động học, Tempest sử dụng dạng cánh delta liền khối, không đuôi để tối ưu hóa khả năng tàng hình trước radar. Dáng vẻ này tương đồng với nguyên mẫu FCAS châu Âu và NGAD của Mỹ cho thấy sự đồng thuận về cấu hình chiến đấu cơ trong thời đại mới.
Động cơ do Rolls-Royce phát triển cũng là một bước đột phá. Loại động cơ này không chỉ cung cấp công suất lớn và tiết kiệm nhiên liệu, mà còn có khả năng làm mát các hệ thống cảm biến công suất cao hoặc vũ khí năng lượng định hướng như laser mở ra triển vọng mới trong tác chiến điện tử.
Về trí tuệ nhân tạo (AI), Tempest được tích hợp hệ thống tự động phân tích dữ liệu chiến trường, hỗ trợ ra quyết định nhanh, và trong một số tình huống có thể bay bán tự động hoặc hoàn toàn tự động nếu phi công mất khả năng kiểm soát. AI cũng giúp máy bay nhận diện và phản ứng với mối đe dọa gần như tức thì, điều mà các dòng máy bay truyền thống khó thực hiện.
Tư duy mở và viễn cảnh xuất khẩu rộng mở
Một điểm đáng chú ý là GCAP theo đuổi mô hình phát triển mở, cho phép quốc gia sở hữu có quyền can thiệp vào quy trình nâng cấp, sửa chữa, sản xuất phụ tùng. Điều này khác biệt hoàn toàn với một số nền tảng máy bay của Mỹ vốn kiểm soát chặt quyền truy cập công nghệ lõi. Đây chính là lý do khiến các quốc gia như Saudi Arabia, Thụy Điển và Ấn Độ tỏ rõ sự quan tâm đến Tempest như một lựa chọn chiến lược về dài hạn.
Lộ trình của GCAP đặt mục tiêu chuyến bay nguyên mẫu vào năm 2027, và chính thức biên chế trong giai đoạn 2035–2040. Theo ước tính, dự án sẽ tạo ra khoảng 20.000 việc làm công nghệ cao tại Anh, đồng thời mở ra cơ hội lớn cho các công ty quốc phòng tại Nhật Bản và Ý, củng cố ngành công nghiệp hàng không quân sự tại nhiều quốc gia.