VinFast và TMT bắt đầu làn sóng trạm sạc: Chủ đất lại có cơ hội như thời cây xăng và trạm phát sóng

Khi các doanh nghiệp xe điện bắt đầu bắt tay với chủ đất nhỏ lẻ để triển khai trạm sạc, thị trường bất giác gợi lại hai làn sóng hạ tầng từng làm thay đổi diện mạo đô thị Việt Nam: các trạm phát sóng BTS và hệ thống cây xăng tư nhân.

Từ cuối thập niên 2000, hàng nghìn trạm phát sóng BTS của các nhà mạng được lắp đặt trên sân thượng, cánh đồng, nóc nhà – nơi chỉ cần một diện tích nhỏ và nguồn điện ổn định là có thể đi vào hoạt động. Không lâu sau, cây xăng tư nhân bắt đầu len lỏi vào các tỉnh lộ, xã thôn, biến những lô đất mặt đường thành điểm trung chuyển năng lượng không thể thiếu cho dòng phương tiện cơ giới.

Giờ đây, đến lượt trạm sạc xe điện bước vào giai đoạn “bung hàng”. Không rầm rộ bằng chiến dịch truyền thông của các hãng xe, nhưng các điểm sạc nhỏ đã và đang âm thầm xuất hiện tại khu đô thị, bãi xe, thậm chí là vỉa hè nhà dân. Ngoài VinFast – đơn vị tiên phong triển khai hợp tác trạm sạc quy mô lớn, TMT Motors cũng đang bước vào đường đua với kế hoạch thiết lập tới 30.000 trạm sạc trên cả nước.

Điểm đặc biệt là các trạm sạc không cần diện tích lớn, những diện tích nhỏ chỉ từ khoảng 40m2 trở lên nay có thể trở thành “điểm cấp điện” cho dòng xe thế hệ mới. Với thiết bị sạc nhỏ gọn, không gây tiếng ồn, không xả khí thải, nhiều chủ đất xem đây như là một công cụ kiếm tiền thụ động mới mà không làm đảo lộn đời sống thường nhật.

Trạm sạc sẽ bùng nổ trong tương lai

Nếu như trước đây, để tham gia vào lĩnh vực năng lượng, nhà đầu tư cá nhân cần vốn lớn để xây dựng cây xăng, thì giờ đây, một ki-ốt bỏ trống hay bãi xe cũ cũng có thể bước vào cuộc chơi. Chỉ cần diện tích tối thiểu 40m² và nguồn điện ổn định, mô hình trạm sạc đã có thể hình thành mà không cần xin cấp phép phòng cháy chữa cháy phức tạp hay đánh giá tác động môi trường như với cây xăng.

Theo kế hoạch của TMT Motors, doanh nghiệp sẽ triển khai chuỗi trạm sạc đầu tiên tại Hà Nội và TP.HCM trong năm 2025, sau đó mở rộng ra các đô thị lớn và địa phương có tiềm năng phát triển xe điện. TMT hiện đưa ra hai hình thức hợp tác linh hoạt: hoặc chủ đất chỉ cần cho thuê mặt bằng và chia sẻ lợi nhuận từ phí sạc, hoặc cùng đầu tư để sở hữu một phần trạm và nhận lãi cao hơn.

Đáng chú ý, trạm sạc không chỉ là nơi nạp điện. Với thời gian sạc xe có thể kéo dài từ 20 phút đến hơn 1 giờ, nhiều doanh nghiệp tích hợp thêm các dịch vụ phụ trợ như rửa xe, café, cửa hàng tiện lợi, hay biển quảng cáo ngoài trời để tăng doanh thu. Mô hình này được ví như một trạm dừng đa chức năng thu nhỏ – linh hoạt, hiệu quả và dễ nhân rộng hơn nhiều so với cây xăng truyền thống.

Về phía người dân, đặc biệt là các chủ đất, mô hình này tạo ra một cơ hội đầu tư mới mẻ nhưng ít rủi ro. Ông Trần Văn Thanh – đại diện TMT – cho biết: “Chủ đất không cần bỏ vốn đầu tư thiết bị hay vận hành. Chúng tôi sẽ lo toàn bộ từ kỹ thuật, lắp đặt đến bảo trì, và cam kết phục vụ tất cả các dòng xe điện, không giới hạn thương hiệu”.

Khoảng trống hạ tầng sạc hiện nay – khi số lượng xe điện tăng nhanh nhưng trạm sạc vẫn còn thưa thớt đang trở thành “vùng trũng đầu tư” tiềm năng. Đặc biệt tại các đô thị mới, khu dân cư đông đúc, bến xe, trạm dừng nghỉ hay ven cao tốc, nhu cầu sạc đang tăng cao nhưng chưa được đáp ứng tương xứng.

Từ một giải pháp kỹ thuật, trạm sạc đang tiến gần đến vai trò hạ tầng thiết yếu – giống như cây xăng với xe xăng, trạm BTS với mạng di động. Sự khác biệt duy nhất: lần này, hạ tầng có thể đến từ chính khoảng đất nhỏ.

Với tiềm năng phát triển lớn, khả năng mở rộng nhanh và mức độ phân tán cao, các doanh nghiệp có thể thiết lập hàng nghìn điểm sạc như mạng lưới BTS phủ sóng khắp từ nội đô đến vùng ven, từ cao tốc đến đảo xa như Phú Quốc – nơi đang thí điểm “đảo xe điện”.

Trong kỷ nguyên giao thông xanh, khi mục tiêu trung hòa carbon đến năm 2050 đã được Việt Nam cam kết, trạm sạc xe điện không chỉ là xu hướng đầu tư mà còn là chiến lược quốc gia. Và như từng xảy ra với BTS hay cây xăng, cơ hội lớn nhất có thể đang nằm trong tay những người có mảnh đất nhỏ – ngay lúc này.

Thu Hà