Không biết điều này, bạn có thể bỏ lỡ cơ hội nhận lương hưu từ bảo hiểm xã hội tự nguyện
Từ ngày 1/7/2025, người lao động chỉ cần đóng đủ 15 năm bảo hiểm xã hội tự nguyện là có thể đủ điều kiện nhận lương hưu theo quy định mới.
Lương hưu từ BHXH tự nguyện: Cơ hội an sinh cho người lao động tự do
Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là chính sách an sinh quan trọng do Nhà nước tổ chức nhằm giúp người dân không làm việc trong khu vực có hợp đồng lao động chính thức vẫn được tiếp cận các quyền lợi khi về già. Người tham gia có thể lựa chọn mức đóng và phương thức đóng linh hoạt, phù hợp với điều kiện tài chính cá nhân.
Theo Luật BHXH năm 2024, được Quốc hội thông qua ngày 29/6/2024 và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, chỉ cần tham gia đủ 15 năm BHXH, người lao động đã đủ điều kiện để nhận lương hưu hàng tháng, miễn là đã đến tuổi nghỉ hưu. Đây là thay đổi lớn so với quy định trước đó yêu cầu thời gian đóng tối thiểu là 20 năm.
BHXH tự nguyện gồm những chế độ gì?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Luật BHXH 2014, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng hai chế độ chính là hưu trí và tử tuất, bao gồm:
- Lương hưu hàng tháng khi đủ điều kiện;
- Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu;
- Trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất một lần khi người tham gia qua đời;
- Hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế khi đang nhận lương hưu.
Mức đóng BHXH tự nguyện ra sao?
Căn cứ Khoản 2 Điều 87 Luật BHXH 2014, mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn. Trong đó:
- Mức thu nhập tối thiểu: bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn (hiện là 1.500.000 đồng/tháng).
- Mức thu nhập tối đa: bằng 20 lần mức lương cơ sở (hiện tương đương 29.800.000 đồng/tháng).
Có thể tham gia BHXH tự nguyện theo những cách nào?
Hiện có 6 phương thức đóng BHXH tự nguyện:
- Đóng hàng tháng;
- Đóng 3 tháng một lần;
- Đóng 6 tháng một lần;
- Đóng 12 tháng một lần;
- Đóng một lần cho nhiều năm (tối đa 5 năm/lần);
- Đóng một lần cho những năm còn thiếu nếu đã đủ tuổi hưu, thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm.
Nếu thời gian đóng còn thiếu trên 10 năm, người lao động có thể tiếp tục tham gia theo một trong 5 cách đầu đến khi còn thiếu không quá 10 năm, rồi mới được đóng một lần theo phương thức thứ 6.
Lương hưu và trợ cấp được tính thế nào?
Lương hưu hàng tháng được xác định theo công thức:
Lương hưu = Tỷ lệ hưởng x Bình quân thu nhập tháng đóng BHXH
Tỷ lệ này tăng dần theo thời gian đóng bảo hiểm và giới hạn ở mức tối đa là 75%. Khi người tham gia đóng vượt mức thời gian tương ứng với tỷ lệ 75%, sẽ được nhận thêm trợ cấp một lần, tương đương 0,5 tháng bình quân thu nhập đóng BHXH cho mỗi năm vượt.
BHXH một lần - trong trường hợp người tham gia không muốn hoặc không đủ điều kiện hưởng lương hưu, được tính như sau:
- Với người tham gia trước năm 2014: Mỗi năm nhận 1,5 tháng mức bình quân thu nhập đóng BHXH.
- Với người tham gia từ năm 2014 trở đi: Mỗi năm nhận 2 tháng mức bình quân thu nhập.
- Nếu thời gian đóng chưa đủ 1 năm, người tham gia được nhận toàn bộ số tiền đã đóng, tối đa bằng 2 tháng mức thu nhập bình quân.