Vinaconex (VCG): Lợi nhuận Q1 "hụt hơi", cổ tức bằng cổ phiếu 8% có hấp dẫn?

Mới đây, Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex, HOSE: VCG) công bố Quyết định số 873/2025/QĐ-HĐQT về việc phát hành cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024 với tỷ lệ 8%. Mức độ pha loãng cổ phiếu và tác động đến nhà đầu tư ra sao, đặc biệt trong bối cảnh kết quả kinh doanh quý I/2025 vừa công bố cho thấy lợi nhuận sụt giảm đáng kể.

Phương án trả cổ tức và kết quả kinh doanh quý I/2025

Vinaconex sẽ phát hành 47.887.476 cổ phiếu mới, tương ứng tổng giá trị 478,87 tỷ đồng (theo mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu), để trả cổ tức năm 2024.

Tỷ lệ cổ tức 8% đồng nghĩa cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ nhận thêm 8 cổ phiếu mới. Nguồn vốn thực hiện được trích từ lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm 2024, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Hiện tại, Vinaconex có vốn điều lệ 5.985,93 tỷ đồng với 598,59 triệu cổ phiếu lưu hành. Sau phát hành, vốn điều lệ sẽ tăng lên 6.464,81 tỷ đồng, tương ứng 646,48 triệu cổ phiếu.

Cổ phiếu mới sẽ được phân phối cho cổ đông hiện hữu theo danh sách chốt quyền, dự kiến trong năm 2025, sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận. Các cổ phiếu này không bị hạn chế chuyển nhượng và sẽ được niêm yết bổ sung trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM.

Tuy nhiên, báo cáo tài chính quý I/2025 cho thấy kết quả kinh doanh không khả quan. Theo tài liệu công bố ngày 29/4/2025 gửi UBCKNN, lợi nhuận sau thuế trên báo cáo riêng của Vinaconex đạt 250 tỷ đồng, giảm 140 tỷ đồng (36%) so với quý I/2024. Trên báo cáo hợp nhất, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 151 tỷ đồng, giảm mạnh 331 tỷ đồng (69%) so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chính là do tỷ suất lợi nhuận gộp quý I/2025 thấp hơn so với quý I/2024. Sự sụt giảm này có thể ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư và định giá cổ phiếu VCG trong ngắn hạn, đặc biệt khi công ty thực hiện trả cổ tức bằng cổ phiếu.

Mức độ pha loãng và tác động đến giá cổ phiếu

Với 47,88 triệu cổ phiếu mới và tổng cộng 646,48 triệu cổ phiếu sau phát hành, tỷ lệ pha loãng là: 47.887.476 / 646.480.934 ≈ 7,41%.

Ví dụ, nhà đầu tư sở hữu 1.000 cổ phiếu (0,167% vốn điều lệ) sẽ nhận thêm 80 cổ phiếu, giữ nguyên tỷ lệ sở hữu nhưng giá trị tài sản phụ thuộc vào giá thị trường.

Trên thị trường, giá cổ phiếu VCG đóng cửa phiên 26/5 ở mức 22.950 đồng/cổ phiếu. Với tỷ lệ cổ tức 8%, giá cổ phiếu điều chỉnh sau ngày chốt quyền được tính như sau: Giá điều chỉnh = 22.950 / (1 + 0,08) ≈ 21.250 đồng/cổ phiếu.

Mức giá này phản ánh sự gia tăng nguồn cung cổ phiếu, có thể gây áp lực giảm giá nếu cầu thị trường không đủ mạnh.

Hơn nữa, thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) có nguy cơ giảm 7,41% nếu lợi nhuận năm 2025 không tăng tương ứng. Để bù đắp pha loãng, Vinaconex cần đạt tăng trưởng lợi nhuận ít nhất 8%, theo công thức: Tỷ lệ tăng trưởng cần thiết = 1 / (1 - 7,41%) - 1 ≈ 8%.

Tuy nhiên, với lợi nhuận quý I/2025 giảm mạnh (69% trên báo cáo hợp nhất), khả năng đạt mức tăng trưởng này trong cả năm 2025 là một thách thức lớn.

Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu mang lại cả cơ hội và thách thức, đặc biệt trong bối cảnh kết quả kinh doanh quý I/2025 suy giảm. Về cơ hội, cổ đông nhận thêm cổ phiếu thưởng, tăng số lượng tài sản mà không cần bỏ vốn.

Tuy nhiên, nhà đầu tư sở hữu VCG có thể đối mặt với một số thách thức bao gồm:
Sụt giảm lợi nhuận: Lợi nhuận hợp nhất quý I/2025 giảm 69%, cho thấy áp lực lên tỷ suất lợi nhuận gộp và khả năng tạo giá trị trong ngắn hạn.
Pha loãng EPS: Với mức pha loãng 7,41% và lợi nhuận giảm, EPS năm 2025 có thể tiếp tục chịu áp lực, ảnh hưởng đến định giá cổ phiếu.
Áp lực giá thị trường: Lượng cổ phiếu mới (47,88 triệu cổ phiếu) khá lớn làm tăng nguồn cung, gây áp lực giảm giá, đặc biệt khi tâm lý thị trường bị ảnh hưởng bởi kết quả kinh doanh yếu kém.
Rủi ro chậm trễ: Thời gian phát hành phụ thuộc vào phê duyệt của cơ quan quản lý, có thể kéo dài trong năm 2025.

Theo đó, nhà đầu tư dài hạn nên tham gia nhận cổ tức bằng cổ phiếu để duy trì tỷ lệ sở hữu. Tuy nhiên, cần theo dõi sát báo cáo tài chính quý tiếp theo và kế hoạch sử dụng vốn điều lệ mới để đánh giá khả năng phục hồi lợi nhuận của Vinaconex. Nếu công ty cải thiện được tỷ suất lợi nhuận gộp và triển khai hiệu quả các dự án xây dựng, cổ phiếu VCG vẫn có tiềm năng tăng trưởng dài hạn.

Đối với nhà đầu tư ngắn hạn, cần thận trọng với biến động giá sau ngày chốt quyền, có thể cân nhắc bán trước ngày chốt quyền và chờ mua ở mức giá điều chỉnh (khoảng 21.020 đồng/cổ phiếu). Kết quả kinh doanh quý I/2025 cho thấy rủi ro trong ngắn hạn, đặc biệt nếu thị trường phản ứng tiêu cực với lợi nhuận sụt giảm.

Đồng thời, theo dõi thêm thông tin như ngày chốt quyền cổ tức (dự kiến trong năm 2025) và kế hoạch kinh doanh chi tiết của Vinaconex, đặc biệt là các dự án lớn như bất động sản hoặc hạ tầng, để đánh giá tiềm năng phục hồi.

Anh Vũ