Ngôi chùa hơn 400 năm tuổi ẩn mình giữa ngoại ô Hà Nội: Vẻ đẹp hiếm thấy và giữ kho tàng cổ vật quý hiếm từ thời Hậu Lê
Ẩn mình giữa ngoại ô Hà Nội, ngôi chùa hơn 400 năm tuổi sở hữu vẻ đẹp hiếm thấy và lưu giữ kho tàng cổ vật quý giá từ thời Hậu Lê đến nay.
Nơi dấu xưa còn vọng giữa lòng đất Tổ
Cách phố thị tấp nập Hà Nội chưa đầy một giờ xe chạy, chùa Trung Hậu (hay còn gọi là Tổ đình Trung Hậu) lặng lẽ tọa lạc tại thôn Trung Hậu, xã Tiền Phong, huyện Mê Linh. Ít người biết rằng giữa vùng đất nổi tiếng với hoa và làng nghề truyền thống này lại có một chốn thiền môn hơn 400 năm tuổi, gìn giữ hồn cốt văn hóa tâm linh Bắc Bộ.
Theo sử liệu, chùa được khởi dựng từ thời Hậu Lê, năm 1618, bởi sơ tổ Phổ Vọng – người có công lớn trong việc phát triển thiền học và đào tạo nhiều cao tăng danh tiếng. Trải qua bao biến thiên của thời gian và chiến tranh, ngôi chùa đã nhiều lần bị phá hủy, tu sửa, nhưng đến nay vẫn giữ được nét uy nghiêm, tĩnh tại và linh thiêng – như một bức ký ức còn nguyên hơi thở thời đại.
Không gian thiền tịnh, nơi sen nở giữa hồ và chuông ngân theo gió
Chùa Trung Hậu được xây dựng theo kiến trúc chữ “Đinh”, với ba gian hậu cung nối dài ra phía sau. Dù các phần kiến trúc chính đã được tu bổ bằng vật liệu hiện đại từ năm 2007, nhưng tổng thể ngôi chùa vẫn toát lên vẻ cổ kính hài hòa với thiên nhiên, nhờ sự bài trí tinh tế của cây cối, hồ nước và các công trình phụ trợ.
Điểm nhấn nổi bật trong khuôn viên chùa là một hồ nước xanh biếc, giữa hồ là lầu Quán Âm bằng gỗ, dáng tròn như một đóa sen khổng lồ, phản chiếu trên mặt nước lặng như gương. Vào mùa, hoa súng nở rộ đủ màu hồng, trắng, vàng, mang lại cảm giác thanh tao, yên ả và tràn đầy sinh khí cho không gian tâm linh này.
Không ít du khách, đặc biệt là người trẻ yêu nhiếp ảnh hoặc yêu thiền, đã ví nơi đây như “góc an yên của Hà Nội mở rộng”, nơi mà mỗi bước chân đều nhẹ như gió thoảng, mỗi hơi thở đều thấy lòng mình lắng lại.
5 cổ vật quý – minh chứng sống cho dòng chảy lịch sử
Không chỉ là nơi hành hương và tĩnh tu, chùa Trung Hậu còn là kho tàng lưu giữ những dấu tích lịch sử quan trọng. Trong chánh điện và khu nhà tổ hiện đang gìn giữ năm cổ vật quý hiếm, phản ánh những giai đoạn phát triển khác nhau của ngôi chùa.
Đáng chú ý nhất là: Chuông lớn đúc năm 1625, thời Lê Trung Hưng, với dòng chữ “Tây Thiên thiền tự” khắc tinh xảo trên thân chuông.
Chuông nhỏ có niên đại thời vua Quang Trung, mang dấu ấn nghệ thuật điêu khắc cuối thế kỷ 18.
Ba bức phù điêu cổ độc bản, được chế tác trên chất liệu đá và gỗ, thể hiện lối thờ cổ truyền của chùa và kỹ thuật thủ công truyền thống.
Bên cạnh đó, chùa còn lưu giữ nhiều ngai thờ, án gian, bài vị, tượng nghê gỗ, biển dấu và chúc văn cổ, tạo nên một không gian văn hóa giàu chiều sâu lịch sử, gợi nhắc về những thời kỳ vàng son của Phật giáo Việt Nam.
Một hành trình chiêm bái và khám phá vùng đất trăm nghề
Ghé thăm chùa Trung Hậu không chỉ đơn thuần là hành trình hướng nội tâm linh, mà còn mở ra cơ hội khám phá vùng đất Mê Linh – một miền quê trù phú, giàu bản sắc văn hóa và làng nghề truyền thống.
Sau khi chiêm bái, du khách có thể tiếp tục hành trình ghé thăm: Đồi 79 Mùa Xuân, điểm đến lịch sử gắn với hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh; Đình Hạ Lôi, nơi thờ Hai Bà Trưng và có kiến trúc đình làng cổ đặc sắc; Nhà máy in Tiến Bộ, bốt Mai Khê các địa chỉ cách mạng tiêu biểu.
Ngoài ra, Mê Linh còn nổi tiếng với các làng nghề thủ công truyền thống: Làng đan lát Nam Cường (xã Tam Đồng) sản xuất rổ rá, nơm, thúng từ tre nứa. Làng làm giò đỗ Phú Mỹ (xã Tự Lập) nơi giữ bí quyết lên mầm đỗ truyền thống. Làng làm bánh đa nem Trung Hà (xã Tiến Thịnh) nổi danh khắp vùng bởi bánh mỏng, đều, thơm.
Chuyến đi đến chùa Trung Hậu vì thế không chỉ là một buổi lễ bái mà còn là cuộc dạo chơi giữa chiều sâu lịch sử và hơi thở đương đại của làng quê xứ Bắc.