Mua cổ phiếu thay vì uống trà sữa - Trào lưu đầu tư F0 đang bắt đầu như thế nào?

Bùng nổ tài khoản mới: F0 không còn đứng ngoài cuộc chơi

Tại Việt Nam, thị trường chứng khoán đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của lớp nhà đầu tư cá nhân – đặc biệt là những người trẻ lần đầu bước chân vào thị trường.

Tính đến cuối tháng 4/2025, số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước đã vượt 9,8 triệu tài khoản, mức cao nhất từ trước đến nay. Riêng trong tháng 4, nhóm nhà đầu tư cá nhân đã mở mới hơn 193.900 tài khoản, chiếm tới 99,3% tổng số tài khoản toàn thị trường. Cùng thời điểm, số tài khoản của các tổ chức trong nước chỉ tăng thêm 101, nâng tổng số lên 18.129 tài khoản.

Những con số này không chỉ phản ánh sức hút ngày càng lớn của thị trường chứng khoán mà còn minh chứng cho sự chuyển dịch trong tư duy tài chính của người dân – từ tích lũy thụ động sang đầu tư chủ động. Trong đó, lực lượng nhà đầu tư F0 – những người chưa từng tham gia thị trường trước đây đang đóng vai trò trung tâm trong làn sóng mới.

Tuy nhiên, sự bùng nổ về số lượng tài khoản cũng đồng nghĩa với thách thức về chất lượng hiểu biết tài chính. Không ít F0 đến với thị trường qua lời giới thiệu của bạn bè, mạng xã hội hay những “room phím hàng” thiếu kiểm chứng, từ đó sa vào đầu tư theo cảm tính, đu trend, rồi thua lỗ và mất niềm tin vào thị trường. Những vết trượt này hoàn toàn có thể tránh được nếu nhà đầu tư trang bị kiến thức nền tảng trước khi ra quyết định.

Về bản chất, thị trường chứng khoán là nơi kết nối vốn giữa nhà đầu tư và doanh nghiệp. Khi bạn mua một cổ phiếu, bạn đang sở hữu một phần của doanh nghiệp đó. Cổ phiếu không chỉ là mã giao dịch – nó là đại diện cho tương lai của công ty bạn tin tưởng. Lợi nhuận có thể đến từ cổ tức nếu công ty làm ăn hiệu quả, hoặc từ việc giá cổ phiếu tăng theo kết quả kinh doanh. Ngược lại, nếu doanh nghiệp đi xuống, bạn có thể mất vốn.

Thị trường hiện được tổ chức thành ba sàn: HOSE, HNX và UPCoM, dưới sự giám sát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Các công ty chứng khoán đóng vai trò trung gian giúp bạn mở tài khoản, đặt lệnh giao dịch và tiếp cận dữ liệu phân tích. Trong bức tranh đó, nhà đầu tư cá nhân – đặc biệt là các F0 không còn ở ngoài lề mà ngày càng trở thành một lực lượng chi phối thanh khoản và tâm lý thị trường.

Điều đáng nói là, khác với bất động sản hay các kênh đầu tư truyền thống khác, TTCK cho phép bạn bắt đầu với quy mô vốn rất nhỏ – chỉ vài trăm nghìn đồng. Nhưng đằng sau sự dễ tiếp cận đó là rủi ro lớn nếu thiếu kiến thức. Thị trường vận hành theo quy luật cung – cầu, phản ánh kỳ vọng, thông tin và đôi khi cả cảm xúc của đám đông. F0 nếu không hiểu rõ cuộc chơi, rất dễ trở thành người mua cuối cùng trong một làn sóng tăng giá ảo.

Từ “tay mơ” đến nhà đầu tư có chiến lược: Lộ trình bắt đầu từ đâu?

Muốn tránh điều đó, nhà đầu tư cần bắt đầu từ bước đơn giản nhưng quan trọng: Học.

Học cách đọc bảng giá, nhận biết cổ phiếu tốt, hiểu về chỉ số thị trường, phân tích báo cáo tài chính, và quan trọng nhất là học cách kiểm soát cảm xúc – điều mà bất kỳ nhà đầu tư thành công nào cũng thấu hiểu. Những kiến thức ấy có thể đến từ sách, báo, video, nhưng quan trọng hơn cả là đến từ chính trải nghiệm đầu tiên với thị trường.

F0 không nên kỳ vọng làm giàu nhanh, nhưng có thể học cách làm giàu đúng. Hành trình đầu tư có thể bắt đầu bằng một tài khoản nhỏ, một cổ phiếu quen thuộc, một thói quen đọc bảng giá mỗi sáng và một thái độ cẩn trọng khi ra quyết định. Mỗi bước đi đều là một viên gạch xây nên nền tảng tài chính bền vững trong tương lai.

Thị trường chứng khoán không phải nơi để thử vận may. Nó là nơi dành cho những người có tư duy tích lũy, sẵn sàng học hỏi, chấp nhận rủi ro trong kiểm soát và kiên định với mục tiêu dài hạn. Khi bạn bắt đầu sớm, học đúng cách và đầu tư kỷ luật, bạn không chỉ tích lũy được tài sản, mà còn hình thành một thói quen tài chính vững vàng – điều mà không phải ai cũng có được.

Khánh Vân