Tạo ra mô hình mới lạ, nông dân Lạng Sơn trồng “vàng trên đồi”, thu đều trăm triệu mỗi năm
Tại xã Cao Lâu (Lạng Sơn), nông dân đang có thu nhập ổn định từ hàng chục, nhiều khi lên đến cả trăm triệu nhờ vào hoạt động hiệu quả của mô hình HTX hiện đại.
Kinh tế rừng – điểm tựa vững chắc của người dân vùng cao
Xã Cao Lâu, huyện Cao Lộc (Lạng Sơn) là vùng đất đồi núi với hơn 4.000 ha rừng tự nhiên và rừng trồng, chủ yếu là cây thông, hồi, sở – những loại cây đặc sản của miền biên viễn phía Bắc. Nhờ vào lợi thế về đất đồi rừng và khí hậu phù hợp, người nông dân nơi đây từ lâu đã gắn bó với nghề trồng và khai thác lâm sản như nhựa thông, hoa hồi và quả sở.
Tuy nhiên, suốt một thời gian dài, đầu ra bấp bênh khiến không ít hộ dân chịu thiệt. Nhiều thời điểm, thương lái ép giá, hoặc ngừng thu mua khiến sản phẩm tồn đọng. Chính từ thực tế đó, đầu năm 2022, HTX Anh Em được thành lập với mục tiêu xây dựng chuỗi liên kết bền vững giữa sản xuất và tiêu thụ lâm sản.
Theo chia sẻ từ Ông Hà Văn Sự – Giám đốc HTX Anh Em, xã có thế mạnh lớn về kinh tế đồi rừng nhưng thiếu đầu ra ổn định. HTX ra đời nhằm chủ động tìm thị trường, ký kết hợp đồng tiêu thụ nhựa thông, hồi, sở với các công ty và đầu mối lớn, đảm bảo sản phẩm của bà con được thu mua kịp thời với giá hợp lý.
Đảm bảo đầu ra, nâng giá trị lâm sản địa phương
Chỉ sau 2 năm hoạt động, HTX Anh Em đã khẳng định được vai trò “cầu nối” quan trọng trong tiêu thụ lâm sản cho người dân xã Cao Lâu và vùng lân cận. HTX hiện thu mua khoảng 40 – 50% tổng sản lượng nhựa thông, hồi, sở của xã. Ngoài ra, HTX còn mở rộng thu mua quả sở tại xã Yên Trạch và tiến tới kết nối thị trường tại Hà Nội, Hải Phòng.
Anh Nông Văn Thành, thôn Còn Nàn, cho biết gia đình có hơn 2 ha thông. Trước đây, giá cả thất thường, bán cho thương lái phải chờ đợi. Giờ đây, nhờ HTX thu mua tận nơi với giá ổn định, mỗi năm gia đình anh thu về 50 – 60 triệu đồng chỉ từ nhựa thông.
Không chỉ dừng lại ở khâu thu mua, HTX Anh Em còn đầu tư máy móc hiện đại để sơ chế quả sở, ép dầu và tiêu thụ ra thị trường. Trung bình mỗi năm, HTX bán ra hơn 1.000 lít dầu sở – một sản phẩm đặc trưng của vùng đồi núi, có giá trị kinh tế và sức cạnh tranh cao. Năm 2025, HTX đang hoàn thiện thủ tục để đăng ký dầu sở trở thành sản phẩm OCOP – chương trình mỗi xã một sản phẩm.
Hiện tại, doanh thu hằng năm của HTX đạt hơn 2 tỷ đồng. Mỗi thành viên HTX có thu nhập từ 80 – 200 triệu đồng/năm. HTX còn tạo việc làm ổn định cho 6 lao động và giải quyết thêm việc làm thời vụ cho 6 người khác.
Nâng cao vai trò hợp tác xã trong phát triển kinh tế nông nghiệp
Theo ông Đồng Minh Quy – Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Cao Lộc, HTX Anh Em là đơn vị duy nhất trên địa bàn huyện đầu tư máy móc để chế biến dầu sở. Hoạt động của HTX đã góp phần quan trọng trong việc tiêu thụ sản phẩm lâm sản ngoài gỗ cho người dân xã Cao Lâu, nâng cao thu nhập và tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương.
Không chỉ dừng lại ở thu mua, HTX còn được kỳ vọng sẽ trở thành đơn vị đầu mối xây dựng thương hiệu sản phẩm lâm sản đặc trưng vùng cao. Việc hướng tới tiêu chuẩn OCOP với dầu sở là bước đi mang tính chiến lược, nhằm gia tăng giá trị cho nông sản địa phương, mở rộng thị trường tiêu thụ ra ngoài tỉnh.