Lý do thực sự khiến Hải Phòng được chọn làm trung tâm sau sáp nhập: Chỉ vì cảng biển hay còn gì khác?
Sau khi sáp nhập với Hải Dương, Hải Phòng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương có diện tích nhỏ nhất trong số 6 thành phố lớn.
34 tỉnh, thành sau sáp nhập: Hải Phòng – Hải Dương thành một
Theo Nghị quyết 60 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII, Việt Nam sẽ có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, bao gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó, Hải Phòng được hợp nhất với tỉnh Hải Dương và trở thành một trong 6 thành phố Trung ương mới, bên cạnh Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Huế và Cần Thơ.
Với diện tích khoảng 3.194,8 km², Hải Phòng mới là thành phố trực thuộc Trung ương có diện tích nhỏ nhất trong nhóm 6, nhưng lại nhanh chóng vươn lên đứng thứ 3 cả nước về quy mô kinh tế, chỉ sau Hà Nội và TP.HCM. Kết quả này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chiến lược tổ chức lại đơn vị hành chính và phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.
Kinh tế tăng trưởng ấn tượng
Trong năm 2024, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của Hải Phòng ước đạt 445.995 tỷ đồng, tăng trưởng 11% – ghi nhận năm thứ 10 liên tiếp duy trì tốc độ tăng cao. Ngành công nghiệp – xây dựng tăng 13,8%, vượt mục tiêu đề ra, cho thấy sức bật mạnh mẽ từ các khu công nghiệp, khu chế xuất và các ngành sản xuất chủ lực.
Cùng năm, thu ngân sách nhà nước đạt hơn 109.000 tỷ đồng, vượt 111,8% dự toán, phản ánh hiệu quả điều hành tài chính và sức hút đầu tư của thành phố. Với tiềm năng cảng biển, giao thông đa phương thức và hạ tầng đang hiện đại hóa nhanh chóng, Hải Phòng hiện là trung tâm công nghiệp – logistics hàng đầu miền Bắc.
Trong khi đó, Hải Dương, dù quy mô khiêm tốn hơn, vẫn ghi dấu ấn với GRDP tăng 10,2% trong năm 2024. Nền tảng công nghiệp chế biến – chế tạo phát triển mạnh giúp tỉnh trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư. Vị trí chiến lược trong vùng thủ đô cũng góp phần nâng cao năng lực liên kết vùng sau sáp nhập.
Quy hoạch mới mở rộng tầm nhìn phát triển vùng
Sự hợp nhất không chỉ là phép cộng về địa lý hay hành chính, mà còn mở ra không gian phát triển liên kết giữa trung tâm công nghiệp – thương mại lớn và vùng phụ cận giàu tiềm năng. Thành phố Hải Phòng mới được định hướng phát triển theo ba trụ cột: dịch vụ cảng biển, công nghiệp xanh – thông minh và du lịch biển quốc tế.
Trung tâm Hành chính – Chính trị thành phố được đầu tư 2.831 tỷ đồng tại Khu đô thị Bắc sông Cấm, quy mô hơn 13 ha, gồm 14 khối nhà hiện đại, được quy hoạch hợp lý để kết nối giữa đô thị lõi và vùng mở rộng. Vị trí xây dựng tại Thủy Nguyên – điểm trung gian giữa Hải Phòng cũ và Hải Dương cho phép phân bố đều áp lực phát triển, đồng thời khai thác hiệu quả hạ tầng sẵn có.
Cấu trúc này giúp thành phố dễ dàng kết nối phía đông với cảng biển và các khu công nghiệp, phía tây với Hải Dương và Hà Nội, phía bắc giáp Quảng Ninh, tạo nên một tam giác động lực mới phía Bắc. Trong khi đó, phía nam tiếp giáp vùng lõi Hải Phòng cũ, đảm bảo duy trì đà phát triển không đứt gãy.
Vị thế mới trên bản đồ kinh tế quốc gia
Hải Phòng sau sáp nhập không chỉ giữ vai trò thành phố cảng chiến lược, mà còn đang hướng đến trở thành trung tâm hàng hải quốc tế thân thiện môi trường. Mục tiêu đặt ra là hội nhập sâu với khu vực châu Á – Thái Bình Dương, phát triển hạ tầng xanh, logistics thông minh và đô thị bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu.
Với vị trí nằm trong vành đai hợp tác kinh tế với Trung Quốc, cách Hà Nội chỉ hơn 100 km, Hải Phòng tiếp tục là đầu mối giao thương quan trọng, nơi tập trung các trục giao thông huyết mạch: đường bộ, đường sắt, hàng không, đường biển và đường sông.
Sự kiện sáp nhập không chỉ tạo lực đẩy mới về quy mô mà còn làm nổi bật vai trò của Hải Phòng trong chiến lược phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, góp phần quan trọng vào quá trình tái cơ cấu đơn vị hành chính gắn với nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.