Gửi em Startup – Người trẻ tuổi với trái tim không biết mệt mỏi

Lần đầu anh gặp em là trong một buổi pitching, em mặc sơ mi trắng, tay ôm laptop, ánh mắt lấp lánh khi kể về mô hình “cách mạng hóa chuỗi cung ứng nông sản”. Lúc đó, em nói như thể mình sắp thay đổi cả thế giới. Anh ngồi nghe, không hiểu hết công nghệ em dùng, nhưng lại tin vào giọng nói vì nó run run, nhưng thật.

Từ đó đến nay, anh gặp nhiều em giống em. Người làm fintech, người làm edtech, người bán hàng qua mạng, người trồng rau bằng công nghệ mới. Có em thành công, có em thất bại. Có em gọi vốn được, có em âm thầm đóng cửa. Nhưng điểm chung là: em không bỏ cuộc.

Anh từng thấy em xin nghỉ việc ở một ngân hàng lớn, với mức lương mà bạn bè ao ước, để bắt đầu một ứng dụng chia sẻ chỗ đậu xe. Em bị người thân phản đối, bạn bè nghi ngờ. Em mất trắng khoản tiết kiệm vì nền tảng lỗi kỹ thuật. Nhưng vài tháng sau, anh lại thấy em xuất hiện lần này là một mô hình dạy kỹ năng mềm cho trẻ nhỏ vùng cao.

Em nói: “Em làm tiếp không phải vì chắc chắn thành công, mà vì em không chịu nổi cảm giác chưa làm hết sức.” Anh nghe mà lặng người.

Startup à, em chính là bản sao của tuổi trẻ – ngông nghênh, bất cần, nhưng cũng chân thành và đầy đam mê. Em không ngồi than chuyện “thiếu vốn”, em đi tìm từng nhà đầu tư. Em không đổ lỗi thị trường khó, em tự xoay trục mô hình. Em không trách khách hàng quay lưng, em học lại cách chạm vào nhu cầu thật. Và anh quý em vì điều đó.

Nhiều người bảo em liều, nhưng anh nghĩ em chỉ đang dũng cảm hơn mức bình thường. Trong khi người khác chọn an toàn, em chọn bước ra khỏi vùng quen thuộc. Trong khi người khác đợi thị trường tốt, em bắt tay vào làm từ lúc mọi người còn hoài nghi.

Thị trường bây giờ không dễ. Vốn mạo hiểm thì co cụm. Nhà đầu tư thì thực dụng hơn. Ai cũng hỏi “bao giờ có lãi”, “có exit được không”, “valuation hợp lý chưa?”. Còn em – em vẫn chăm chăm vào một bài toán cũ kỹ: làm sao để giải quyết một vấn đề thực sự.

Anh biết, có những đêm em mất ngủ vì tiền thuê văn phòng. Có khi em phải kiêm cả nhân sự, kế toán, marketing. Có những bản hợp đồng tưởng sắp ký mà lại rơi vào phút chót. Có lúc em bật khóc khi thấy sản phẩm mình gầy dựng bị chê bai không thương tiếc. Nhưng rồi, sáng hôm sau em lại tỉnh dậy, uống cốc cà phê đen pha nhanh, mở lại bảng KPI và tiếp tục.

Startup à, nếu thành công, người ta sẽ gọi em là nhà sáng lập bản lĩnh, là người thay đổi cuộc chơi. Nhưng nếu thất bại thì đừng để người ta định nghĩa em bằng hai chữ đó nhé. Vì điều đáng giá nhất không phải là kết quả, mà là hành trình em đã đi bằng cả trái tim.

Người ta hay hỏi “Bao nhiêu phần trăm startup sẽ sống sót sau 3 năm?” Nhưng ít ai hỏi: “Bao nhiêu người dám sống thật với ước mơ của mình đến 3 năm”? Và em – là thiểu số dám làm điều đó.

Anh viết thư này để nói rằng: Dù thị trường có lúc lạnh, dù dòng vốn có khắt khe, dù startup không còn là từ khóa “hot” như cách đây 5 năm… thì em vẫn luôn là niềm cảm hứng. Cảm hứng cho những ai đang sợ thất bại. Cảm hứng cho những ai chờ đủ tiền mới dám làm. Cảm hứng cho những người từng từ bỏ chính mình.

Nếu một ngày, em thấy mỏi mệt – hãy nhớ: Không phải ai cũng dám bắt đầu. Và dám bắt đầu đã là một chiến thắng nhỏ rồi. Tiếp tục nhé, em! Hành trình của những người trẻ dũng cảm luôn gian nan – nhưng luôn rực rỡ.

Thân ái,

Một người chưa bao giờ thôi ngưỡng mộ em

Người quan sát