Từ 1/7/2025, cả nước sẽ không còn quận, huyện: Người dân làm thủ tục, giấy tờ ở đâu? Có mấy phí hay không?
Từ ngày 1/7/2025, cả nước sẽ không còn cấp chính quyền địa phương cấp huyện. Đây là bước cải tổ hành chính lớn, tác động trực tiếp đến cách người dân làm thủ tục giấy tờ. Vậy người dân sẽ đến đâu để xử lý hồ sơ? Liệu có mất phí chuyển đổi?
Cả nước bỏ cấp huyện từ 1/7/2025: Thay đổi lớn chưa từng có trong bộ máy hành chính
Bắt đầu từ ngày 1/7/2025, một bước ngoặt lớn sẽ diễn ra trong hệ thống chính quyền địa phương: Việt Nam sẽ chính thức không còn tổ chức chính quyền cấp huyện, thay vào đó là mô hình chính quyền hai cấp gồm cấp tỉnh và cấp xã. Đây là nội dung trọng tâm được quy định trong Nghị quyết 60 vừa được Ban Chấp hành Trung ương thông qua, và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi có hiệu lực từ cùng thời điểm.
Không còn “lên huyện”: Giải quyết thủ tục ở đâu?
Trong nhiều năm, người dân đã quen với việc “lên huyện” để xin giấy phép xây nhà, đăng ký khai sinh, xử lý đất đai... Nhưng từ ngày 1/7, những công việc này sẽ được giải quyết ngay tại cấp xã.
Cấp xã/phường/thị trấn sẽ phụ trách tiếp nhận và xử lý các thủ tục hành chính cơ bản như: đăng ký hộ tịch, chứng thực, đất đai, xây dựng nhỏ lẻ, đăng ký kinh doanh cá thể…
Cấp tỉnh chịu trách nhiệm các công việc mang tính tổng hợp, liên ngành, quy hoạch, đầu tư, khiếu nại – tố cáo và những thủ tục có độ phức tạp cao.
Đặc biệt, người dân còn có thể thực hiện nhiều thủ tục nhanh chóng qua dịch vụ công trực tuyến hoặc đến các trung tâm hành chính công tại tỉnh/thành phố – nơi có nhân sự chuyên trách và hệ thống một cửa hiện đại.
Giảm tầng nấc, tăng hiệu quả
Việc xóa bỏ cấp huyện không phải là sự cắt giảm đơn thuần, mà là chủ trương cải cách hành chính lớn nhằm tinh gọn bộ máy, giảm chi phí xã hội, đồng thời đưa chính quyền đến gần dân hơn.
Cán bộ cấp huyện hiện tại sẽ được sắp xếp, phân công lại vào các vị trí phù hợp ở cấp tỉnh hoặc cấp xã. Chính phủ và các bộ ngành cũng đã có kế hoạch cụ thể về đào tạo lại nhân sự, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, cải tiến quy trình xử lý nhằm bảo đảm không gây gián đoạn cho người dân và doanh nghiệp.
Làm lại giấy tờ có mất phí không?
Một trong những băn khoăn lớn nhất là: khi tên địa phương thay đổi do xóa cấp huyện, người dân có phải mất phí đổi giấy tờ?
Theo Công văn 43-CV/BCĐ năm 2025 và Nghị quyết 74/NQ-CP, người dân sẽ được miễn phí, lệ phí khi phải điều chỉnh các loại giấy tờ như căn cước công dân, sổ đỏ, giấy phép kinh doanh… do thay đổi đơn vị hành chính.
Bộ Công an và Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ ban hành hướng dẫn cụ thể, bảo đảm mọi cá nhân, tổ chức được hỗ trợ tối đa, không phát sinh thêm chi phí từ việc sắp xếp lại địa giới hành chính.
Theo các chuyên gia, việc chuyển sang mô hình chính quyền hai cấp là cần thiết trong bối cảnh hiện đại, khi nhu cầu xử lý thủ tục hành chính đòi hỏi phải nhanh hơn – minh bạch hơn – hiệu quả hơn. Việc duy trì một cấp trung gian như huyện không còn phù hợp khi chính phủ đang hướng đến chuyển đổi số toàn diện.
Người dân ở vùng sâu vùng xa như Kon Tum, Tây Nguyên hay miền núi phía Bắc không còn phải đi hàng chục cây số lên huyện, thay vào đó, họ có thể giải quyết giấy tờ ngay tại xã, được hướng dẫn tận tình bởi hệ thống chính quyền gần dân.
Chính phủ xác định rõ, việc bỏ cấp huyện không đơn thuần là hành chính hóa, mà là một phần trong lộ trình xây dựng nền hành chính phục vụ, hướng tới mô hình chính quyền hiện đại, hiệu quả, tiết kiệm, vì lợi ích của người dân và doanh nghiệp.
Việc thực hiện sẽ theo lộ trình từ nay đến cuối tháng 6/2025. Người dân có thể chủ động theo dõi thông tin tại địa phương, hoặc truy cập các cổng dịch vụ công quốc gia để cập nhật hướng dẫn chi tiết.