6 sai lầm khiến nhà đầu tư chứng khoán mới nhanh chóng rời "cuộc chơi"
Nhiều nhà đầu tư mới bước vào thị trường chứng khoán nhưng nhanh chóng thua lỗ và rút lui do mắc phải loạt sai lầm phổ biến từ tâm lý đến chiến lược.
Trong hành trình đầu tư, học hỏi từ thành công là cần thiết, nhưng rút kinh nghiệm từ thất bại còn quan trọng hơn. Dưới đây là 6 sai lầm thường gặp khiến nhà đầu tư, đặc biệt là người mới, dễ mất vốn và đánh mất cơ hội trở lại thị trường.
1. Không cắt lỗ
Đây là sai lầm nghiêm trọng nhất. Nhiều nhà đầu tư cố giữ cổ phiếu đang giảm giá vì không muốn thừa nhận mình sai. Họ tin rằng giá sẽ phục hồi dù không có cơ sở, dẫn đến khoản lỗ ngày càng lớn. Một khoản lỗ 50% đòi hỏi cổ phiếu phải tăng 100% mới về lại điểm hòa vốn. Cắt lỗ đúng lúc là nguyên tắc sống còn, giúp bảo toàn vốn để còn cơ hội đầu tư khác.
2. Mua cổ phiếu khi đang giảm giá (bắt dao rơi)
Không ít nhà đầu tư kỳ vọng “bắt đáy” để sinh lời nhanh chóng. Tuy nhiên, việc mua vào khi giá đang rơi mà không xác định được đáy có thể khiến khoản đầu tư thua lỗ sâu hơn. Nếu chưa hiểu rõ lý do giảm giá và chưa có tín hiệu phục hồi, tốt nhất nên chờ đợi xu hướng rõ ràng hơn.
3. Chốt lời quá sớm
Tâm lý sợ mất lãi khiến nhiều người “bán non” khi cổ phiếu vừa tăng nhẹ. Việc không đặt ra mục tiêu lợi nhuận rõ ràng từ đầu khiến nhà đầu tư dễ bán ra khi giá điều chỉnh tạm thời, rồi tiếc nuối khi cổ phiếu tiếp tục tăng mạnh. Hãy xác định trước ngưỡng chốt lời hợp lý và kiên trì với kế hoạch.
4. Đầu tư theo đám đông
Khi thị trường biến động, nhiều người dễ bị cuốn theo tin đồn hoặc hành động theo số đông. Việc đầu tư dựa trên cảm xúc hoặc lời khuyên thiếu cơ sở có thể dẫn đến quyết định sai lầm. Nhà đầu tư nên chủ động trang bị kiến thức, đọc hiểu báo cáo và đánh giá độc lập thay vì phụ thuộc vào đám đông.
5. Sử dụng vốn vay hoặc vốn không ổn định
Việc dùng đòn bẩy tài chính có thể nhân đôi lợi nhuận nhưng cũng khiến rủi ro tăng cao nếu thị trường đảo chiều. Lãi vay và áp lực tài chính dễ khiến nhà đầu tư mất bình tĩnh, dẫn đến các quyết định thiếu sáng suốt. Hãy cân nhắc kỹ khi dùng vốn vay, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất và tỷ giá USD có thể biến động.
6. Xem bảng điện quá thường xuyên
Theo dõi giá cổ phiếu liên tục khiến nhà đầu tư dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc ngắn hạn. Khi thấy giá tăng, họ vội mua vào vì sợ bỏ lỡ; khi thấy giá giảm, họ bán ra trong hoảng loạn. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến chiến lược đầu tư mà còn ảnh hưởng đến công việc và tinh thần, nhất là với những nhà đầu tư không chuyên.