Ông Biden đòi “làm căng” với thép và nhôm Trung Quốc

Hôm 17/4, kênh truyền hình nổi tiếng CNBC cho hay Tổng thống Mỹ Joe Biden đang kêu gọi Đại diện Thương mại Hoa Kỳ tăng gấp 3 lần mức thuế suất của Trung Quốc đối mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu khi ông thực hiện các vòng đàm phán tại bang chiến trường quan trọng Pennsylvania.

Vị nguyên thủ này cũng đang nỗ lực vận động tranh cử trong cuộc đua với đối thủ chính Donald Trump hướng đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 năm nay.

Theo kế hoạch, vào thứ Tư (17/4), Tổng thống Biden đã đến thăm trụ sở của United Steelworkers (Liên minh Công nhân thép Thống nhất) ở Pittsburgh (phía Tây bang Pennsylvania, Mỹ).

Việc nhà lãnh đạo 81 tuổi yêu cầu Mỹ tăng mức thuế trung bình 7,5% hiện nay lên mức 22,5% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ “đất nước tỷ dân” là một nỗ lực nhằm khẳng định rằng những cảnh báo gần đây của Washington về các hoạt động thương mại của Trung Quốc không phải là những lời đe dọa suông.

Mỹ “tung đòn” mạnh tay: Tổng thống Biden đòi tăng gấp 3 lần thuế nhập khẩu thép, nhôm Trung Quốc
Tổng thống Mỹ muốn tăng gấp 3 lần thuế nhập khẩu với thép và nhôm Trung Quốc

“Lời biện minh” của Bắc Kinh

Trong chuyến thăm Trung Quốc tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nêu quan ngại rằng các khoản trợ cấp của Trung Quốc đang tạo ra tình trạng dư cung các sản phẩm năng lượng sạch như tấm pin mặt trời, xe điện và sẽ vượt xa nhu cầu trong nước. Bà lo lắng rằng tình trạng dư thừa công suất này có thể diễn ra khắp thị trường toàn cầu với mức giá rẻ hơn một cách giả tạo và có khả năng gây ra sự cạnh tranh thiếu lành mạnh.

Trong một cuộc phỏng vấn với Sara Eisen của CNBC, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nói rằng thuế quan sẽ không bị loại bỏ nếu những lo lắng về tình trạng dư thừa công suất không được giải quyết.

Các quan chức và truyền thông Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc dư thừa công suất khi họ cam đoan rằng nguồn cung dồi dào các sản phẩm năng lượng sạch là kết quả của “sự đổi mới liên tục” chứ không phải do trợ cấp của Chính phủ nước này.

Mỹ “tung đòn” mạnh tay: Tổng thống Biden đòi tăng gấp 3 lần thuế nhập khẩu thép, nhôm Trung Quốc
Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và người đồng cấp, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến ​​sẽ gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương tại San Francisco vào tháng 11 năm nay

Trong khi Bắc Kinh bác bỏ những lo ngại về tình trạng dư thừa công suất, chính quyền của ông Biden lại đang tăng cường các biện pháp nhằm đối phó với những gì họ coi là mối đe dọa đối với kinh tế Mỹ nói riêng và thương mại toàn cầu nói chung.

Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Lael Brainard cho biết trong cuộc gọi với các phóng viên hôm 16/4: “Tình trạng dư thừa công suất do chính sách của Trung Quốc gây ra rủi ro nghiêm trọng cho tương lai của ngành thép và nhôm Mỹ. Trung Quốc không thể xuất khẩu theo cách này để phục hồi những thâm hụt thương mại của họ. Đơn giản là Trung Quốc quá lớn để chơi theo luật riêng của mình”.

Theo CNBC, việc Tổng thống Joe Biden thúc đẩy nỗ lực tăng thuế thép và nhôm nhập khẩu của Trung Quốc diễn ra khi ông đang ở thế cân bằng chính trị với đối thủ chính Donald Trump trong năm bầu cử với bối cảnh địa chính trị mong manh cũng như làm gia tăng lo ngại về sức mạnh của nền kinh tế Mỹ.

Một mặt, Nhà Trắng vẫn đang nỗ lực làm “tan băng” mối quan hệ với Trung Quốc sau nhiều năm gần như đóng băng, một phần là do đợt áp thuế quan đầu tiên với Trung Quốc của cựu Tổng thống Donald Trump, điều gần như gây ra một cuộc chiến thương mại toàn diện giữa đôi bên.

Chính sách siết chặt thuế quan cũng có thể có những tác động kinh tế không lường trước được khi làm gia tăng chi phí sản xuất hàng hóa của Mỹ và cuối cùng có thể dẫn đến việc đẩy giá tiêu dùng lên cao hơn.

Đó sẽ là một kết quả không mong muốn trong thời điểm đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden đang ở giữa cuộc chiến kéo dài nhiều năm nhằm giảm lạm phát và chứng minh cho cử tri Mỹ thấy rằng chương trình kinh tế của ông đang có hiệu quả.

Một quan chức chính quyền cấp cao của Nhà Trắng hôm thứ Ba (16/4) đã bác bỏ quan điểm cho rằng việc tăng thuế sẽ dẫn đến lạm phát cao hơn.

Quan chức này cho biết trong cuộc trả lời phỏng vấn với các phóng viên: “Nếu được thực hiện, những hành động này sẽ không làm tăng lạm phát nhưng chúng sẽ bảo vệ việc làm và ngành thép của Mỹ. Lạm phát thặng dư không đến từ hàng hóa, những hành động này sẽ không thay đổi điều đó”.

Mặt khác, chiến dịch tranh cử của ông Biden đang tìm cách duy trì chính sách diều hâu (hawkish) đối với Trung Quốc khi cạnh tranh với ông Trump để giành nhiều phiếu bầu của các đại cử tri ở những bang chiến lược. Theo hướng đó, đương kim Tổng thống Mỹ cũng sẽ nhắc lại sự phản đối của mình đối với đề xuất bán thép của Mỹ cho tập đoàn Nippon Steel, nhà sản xuất thép lớn nhất Nhật Bản.

Một quan chức chính quyền cấp cao hôm 16/4 cho biết: “Điều quan trọng là US Steel vẫn là một công ty được sở hữu và điều hành trong nước. Tổng thống sẽ làm rõ điều đó một lần nữa. Ông ấy đã nói với những công nhân thép rằng mình sẽ ủng hộ họ và ông ấy thật sự có ý muốn như vậy”.