1. Thịt đỏ
Lý do cần hạn chế: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ăn nhiều thịt đỏ (bò, lợn, dê...) làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Khi chế biến ở nhiệt độ cao như nướng, chiên, các hợp chất gây ung thư như acrylamide có thể hình thành.
Khuyến nghị: Người trưởng thành không nên ăn quá 90g thịt đỏ/ngày và nên ưu tiên các phương pháp chế biến lành mạnh như hấp hoặc luộc. Đồng thời, tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây để cân bằng dinh dưỡng.
2. Thực phẩm chế biến sẵn
Các loại phổ biến: Xúc xích, giăm bông, thịt xông khói, lạp xưởng…
Tác hại: Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều muối, chất bảo quản và BPA trong bao bì. Các chất này có thể gây rối loạn hormone và tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, dạ dày.
Khuyến nghị: Hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, thay thế bằng các món ăn tươi ngon tự chế biến tại nhà.
3. Thực phẩm siêu chế biến
Ví dụ: Đồ ăn nhanh, bánh kẹo, mì ăn liền, nước ngọt có ga.
| Ảnh minh họa |
Tác hại: Những thực phẩm này chứa nhiều chất béo xấu, muối, đường và các chất bảo quản. Sử dụng lâu dài gây tăng cân, béo phì - một yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư vú, tụy và thận.
Khuyến nghị: Ưu tiên thực phẩm tươi sống, giảm thiểu đồ ăn nhanh và các món chứa nhiều chất tạo ngọt nhân tạo.
4. Đồ uống có cồn
Rủi ro: Rượu bia liên quan đến các loại ung thư vùng đầu cổ, đường tiêu hóa, gan và vú. Quá trình chuyển hóa cồn trong cơ thể tạo ra acetaldehyde - chất gây ung thư.
Khuyến nghị: Hạn chế hoặc tránh tiêu thụ rượu bia. Thay thế bằng nước lọc, trà xanh hoặc các loại nước ép trái cây tự nhiên.
5. Thực phẩm và đồ uống nhiều đường
Các món phổ biến ngày Tết: Mứt, trái cây sấy, ô mai, bánh kẹo, nước ngọt.
Tác hại: Thực phẩm nhiều đường làm tăng sản xuất insulin, kích hoạt yếu tố tăng trưởng IGF-1, có thể dẫn đến sự phát triển của tế bào ung thư. Ngoài ra, thói quen tiêu thụ đường quá mức gây thừa cân, béo phì - một yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh lý mãn tính.
Khuyến nghị: Phụ nữ không nên dùng quá 25g đường/ngày, nam giới không quá 36g. Thay thế bằng trái cây tươi và uống nước lọc thay cho nước ngọt.
Lời khuyên chung:
Duy trì chế độ ăn lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
Kiểm soát khẩu phần: Không ăn quá no, đặc biệt với các món giàu chất béo và đường.
Ưu tiên phương pháp chế biến lành mạnh: Hạn chế chiên, nướng; tăng cường hấp, luộc.
Tăng cường vận động: Giúp tiêu hao năng lượng dư thừa và duy trì sức khỏe tổng thể.
Tường San