Từ định kiến đến sự chấp nhận: Câu chuyện của Phan Văn Santos
từng có nhiều hoài nghi đối với cầu thủ nhập tịch. Một trong những trường hợp tiêu biểu là Phan Văn Santos, thủ môn gốc Brazil nhập tịch năm 2007.
| Vẫn còn những tranh cãi về Phan Văn Santos |
Hành trình của Phan Văn Santos tại Việt Nam:
Sau nhiều năm thi đấu tại V-League, anh chính thức có quốc tịch Việt Nam và được triệu tập vào đội tuyển quốc gia năm 2008. Với thể hình lý tưởng (1m98) và khả năng chơi chân xuất sắc, Santos từng được kỳ vọng sẽ mang lại sự khác biệt cho tuyển Việt Nam.
Tuy nhiên, trong trận giao hữu với Olympic Brazil, anh bị cáo buộc hát quốc ca Brazil thay vì quốc ca Việt Nam, gây ra làn sóng chỉ trích lớn. Theo chia sẻ sau này của Santos, đó chỉ là sự hiểu lầm – anh thực chất đang nhắm mắt cầu nguyện chứ không hát quốc ca.
Dù vậy, dư luận khi đó đã không chấp nhận anh, và sự nghiệp quốc tế của Santos kết thúc ngay khi vừa bắt đầu.
Định kiến về cầu thủ nhập tịch vẫn còn nặng nề vào thời điểm đó. Sự hòa nhập văn hóa chưa được chú trọng, khiến cầu thủ nhập tịch dễ bị hiểu lầm. Ngoài ra, bóng đá Việt Nam khi ấy chưa có chiến lược rõ ràng trong việc sử dụng cầu thủ nhập tịch.
Xu hướng tất yếu: Cầu thủ nhập tịch trong bóng đá hiện đại
Nếu như năm 2008, cầu thủ nhập tịch bị xem là "người ngoài cuộc", thì hiện tại, họ đã trở thành một phần không thể thiếu trong sự phát triển của bóng đá Việt Nam.
Các đội tuyển Đông Nam Á đang ngày càng mạnh nhờ chính sách nhập tịch cầu thủ chất lượng. Indonesia, Malaysia, Philippines đã sử dụng cầu thủ nhập tịch từ lâu và gặt hái nhiều thành công. Đội tuyển Việt Nam cần gia tăng chiều sâu đội hình để có thể cạnh tranh sòng phẳng trên đấu trường châu lục.
Ví dụ về cầu thủ nhập tịch trong khu vực:
Indonesia: Có nhiều cầu thủ gốc Hà Lan, Đức, Nigeria.
Malaysia: Sử dụng cầu thủ từ Anh, Brazil, Gambia.
Philippines: Hơn 70% đội hình là cầu thủ có gốc châu Âu.
Nhìn vào xu thế này, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) không thể đứng ngoài cuộc.
Nguyễn Xuân Son – Biểu tượng mới của cầu thủ nhập tịch tại Việt Nam
Khác với Phan Văn Santos, (tên thật là Rafaelson Bezerra Fernandes) đang là hình mẫu lý tưởng cho một cầu thủ nhập tịch thành công.
| Xuân Son đến với đội tuyển Việt Nam ở thời điểm rất đúng đắn |
Hành trình của Nguyễn Xuân Son tại Việt Nam:
Gia nhập V-League năm 2019, nhanh chóng khẳng định tên tuổi nhờ khả năng săn bàn xuất sắc.
Nhập tịch Việt Nam năm 2024, đổi tên thành Nguyễn Xuân Son.
Được triệu tập vào đội tuyển quốc gia và tỏa sáng ngay trận ra mắt, ghi bàn quan trọng giúp Việt Nam vô địch AFF Cup 2024.
Vì sao Nguyễn Xuân Son thành công?
Thứ nhất, quá trình hòa nhập tốt, có nhiều năm gắn bó với bóng đá Việt Nam trước khi nhập tịch.
Thứ hai, khán giả và dư luận có cái nhìn cởi mở hơn, không còn định kiến như thời của Santos.
Thứ ba, thực sự cống hiến cho đội tuyển, chứng minh năng lực bằng phong độ ổn định.
Sử dụng cầu thủ nhập tịch: Cần chiến lược dài hạn
Mặc dù cầu thủ nhập tịch có thể mang lại nhiều lợi ích cho đội tuyển, nhưng việc sử dụng họ cần có định hướng rõ ràng.
Lợi ích khi sử dụng cầu thủ nhập tịch:
Bổ sung nhân sự chất lượng cho đội tuyển, đặc biệt ở các vị trí mà cầu thủ Việt Nam còn hạn chế. Gia tăng kinh nghiệm quốc tế, giúp đội tuyển Việt Nam thi đấu tốt hơn trước các đối thủ mạnh. Nâng cao tính cạnh tranh, thúc đẩy cầu thủ nội phát triển.
Những thách thức cần giải quyết:
Không nên lạm dụng nhập tịch quá nhiều, cần giữ bản sắc bóng đá Việt Nam. Cầu thủ nhập tịch cần thể hiện sự cam kết với đội tuyển, không chỉ đơn thuần có quốc tịch Việt Nam.
Cần có chính sách tuyển chọn chặt chẽ, đảm bảo cầu thủ nhập tịch thực sự xứng đáng với vị trí trong đội hình.
Giải pháp:
Xây dựng bộ tiêu chí nhập tịch rõ ràng để đảm bảo chất lượng cầu thủ.
Tạo điều kiện để cầu thủ nhập tịch hòa nhập văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam.
Phối hợp giữa VFF và các CLB để có chiến lược phát triển dài hạn.
Đông Quân