Thời đại công nghệ 4.0 nên học ngành gì để không bị robot thay thế

	Công nghệ có phát triển đến thế nào thì 8 nghề này cũng không bị robot thay thế
	Cuộc sống hiện đại, bạn có biết robot đang làm những công việc gì thay con người không?

Cách mạng công nghiệp 4.0 là gì?

“Kỷ nguyên 4.0” là cụm từ chỉ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Đây là cụm từ đã bắt đầu xuất hiện từ năm 2013 trong một báo cáo của chính phủ Đức. Trong báo cáo này, cụm từ “công nghiệp 4.0” nhằm chỉ tới chiến lược công nghệ cao và điện toán hóa các ngành sản xuất mà không cần đến sự can thiệp của con người. Cho đến ngày nay, công nghiệp 4.0 đã vượt ra khỏi khuôn khổ dự án của Đức, dần lan rộng ra cả thế giới và trở thành cụm từ chỉ đến cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của nhân loại.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư còn gọi là cuộc cách mạng số, bởi thông qua các công nghệ như Internet vạn vật (IoT), thực tế ảo (VR), trí tuệ nhân tạo (AI), tương tác thực tại ảo (AR), điện toán đám mây, mạng xã hội, di động và phân tích dữ liệu lớn (SMAC)... để chuyển hóa toàn bộ thế giới thực thành một thế giới số.

Theo ước tính của một số diễn đàn, trong vòng 20 năm tới, sẽ có khoảng 70 – 80% công việc hiện nay biến mất (do robot thay thế được con người). Điều này có nghĩa là gì? Sẽ không quá lời khi nói rằng bạn sẽ đứng trước nguy cơ thất nghiệp cao nếu không chọn được ngành nghề phù hợp và không bị robot thay thế trong tương lai. Vậy các ngành nghề nào mới là tiềm năng trong thời gian sắp tới? Học nghề nào thì không lo bị robot thay thế trong kỷ nguyên 4.0?

Kai-Fu Lee, tiến sĩ khoa học máy tính từ trường Carnegie Mellon, vừa nhận định về bốn nhóm nghề nghiệp không có khả năng bị robot, trí tuệ nhân tạo (AI) thay thế trong tương lai.

1. Công việc sáng tạo

Mảng sáng tạo bao gồm các nghề như nhà khoa học, tiểu thuyết gia và nghệ sĩ. “AI cần phải có mục tiêu để tối ưu hóa. Nó không thể phát minh”, ông Lee viết. Dù đây là sự thật nhưng năm 2018, AI đã sử dụng sự tối ưu hóa để tạo ra bức chân dung một người hư cấu.

Thời đại công nghệ 4.0 nên học ngành gì để không bị robot thay thế

AI sử dụng nhiều mạng lưới thần kinh để quét hàng ngàn hình ảnh, sau đó dựng lên thông tin và dùng thông tin này để tạo ra hình ảnh mới. Kết quả của quá trình này là bức tranh có tựa Edmond de Belamy, from La Famille de Belamy được bán trực tuyến qua nhà đấu giá Christie’s với giá 432.500 USD.

2. Công việc phức tạp và chiến lược

Đây là nhóm công việc bao gồm nhà điều hành, nhà ngoại giao và nhà kinh tế. Nhu cầu phức tạp của con người trong các ngành nghề này vượt xa những gì mà máy tính có thể xử lý, ông Lee nhận định.

3. Công việc đồng cảm và sáng tạo

Danh mục này gồm các nghề nghiệp như giáo viên, bảo mẫu và bác sĩ. Ông Lee lưu ý rằng công việc mảng này “lớn hơn rất nhiều” so với công việc ở các mảng khác. “Những nghề nghiệp này đòi hỏi lòng trắc ẩn, sự tin tưởng và đồng cảm - điều mà AI không có. Ngay cả khi AI cố gắng tạo ra những cảm giác kể trên, không ai muốn nghe một chatbot thông báo rằng mình bị ung thư, hay một robot trông chừng con em họ”, ông Lee cho biết.

Dù robot không thể thông báo tin tức về chẩn đoán sức khỏe cho bệnh nhân, nó vẫn được dùng để hỗ trợ công việc cho các bác sĩ. Đơn cử, một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Stanford sử dụng AI để xác định khi nào bệnh nhân sẽ chết để cải thiện khả năng tiếp cận hoạt động chăm sóc giảm nhẹ, hoặc chăm sóc chuyên biệt cho bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo.

4. Công việc mới

Khi AI được sử dụng nhiều hơn tại nơi làm việc, nhiều công việc mới sẽ trở nên cần thiết để giám sát và điều phối máy móc, robot. Ví dụ theo tỉ phú công nghệ Mỹ Elon Musk, trong tương lai, xe bán tải có thể tự lái. Dù những chiếc xe tải không còn cần tài xế riêng lẻ, chúng vẫn sẽ cần người điều khiển cả đội xe. Theo ông Musk, đây sẽ là vị trí làm việc hấp dẫn hơn là lái một chiếc xe tải.

Không những dự báo về bốn nhóm nghề nghiệp khó lòng bị AI thay thế, ông Lee còn dự báo rằng 40% công ăn việc làm trên thế giới sẽ bị thay thế bởi công nghệ này. “Cơ bản, tài xế hay bất cứ ai lái xe để kiếm sống sẽ chịu ảnh hưởng nhiều hơn trong 15-20 năm tới. Nhiều công việc có vẻ phức tạp hơn một chút như đầu bếp, bồi bàn sẽ được tự động hóa. Chúng ta sẽ có cửa hàng tự động, nhà hàng tự động”, ông Lee chia sẻ.

Chuyên gia nhận định thêm: “Phát minh về hơi nước, máy may, điện đều khiến công ăn việc làm bị thay thế. Chúng ta đã vượt qua nó. Thách thức của AI này là con số 40%, bất kể trong 15 hay 25 năm, đều đến nhanh hơn các cuộc cách mạng trước đó. Chìa khóa ở đây là đào tạo lại lực lượng lao động để mọi người có thể làm việc. Đây là trách nhiệm không chỉ của chính phủ, nơi có thể cung cấp trợ cấp, mà còn là trách nhiệm của các tập đoàn và các bên thụ hưởng giàu có của AI”.

Nhìn vào thực tế, có thể thấy được nhóm ngành dẫn đầu xu hướng và sẽ trở nên “hot” trong thời gian sắp tới sẽ là những ngành chế tạo ra robot cùng với nhóm ngành công nghệ như: công nghệ vật liệu nano, logistic, năng lượng, CNTT,… Thế nhưng, nhóm ngành này không phải ai cũng có thể theo đuổi được, nhất là có một số hạn chế đối với các bạn nữ. Vậy lựa chọn nào sẽ là hợp lý nhất?

Dễ dàng nhận ra rằng, robot – trí tuệ nhân tạo khác xa với con người nhất chính là ở cảm xúc và sự sáng tạo. Đây cũng chính là mấu chốt để bạn lựa chọn ngành nghề trong thời gian sắp tới. Một chuyên gia về hướng nghiệp cho rằng, những ngành nghề đòi hỏi sự sáng tạo, tư duy và xúc cảm của con người sẽ rất khó để robot có thể thay thế được, vì thế, những ngành này sẽ vẫn “sống khỏe” và không bị ảnh hưởng vì cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Những ngành mà robot không thể thay thế được chính là những ngành đòi hỏi có sự sáng tạo thường xuyên, cảm xúc, cảm nhận của con người, đây cũng sẽ là những ngành phù hợp với xu thế mới. Có thể nêu ra một vài nhóm ngành tiêu biểu để bạn có thể cân nhắc lựa chọn như: Nhóm ngành du lịch, nhà hàng, khách sạn, nhóm ngành dinh dưỡng và ẩm thực, nhóm ngành thiết kế sáng tạo,… Đây chính xác là những ngành mà bạn nên tham khảo kỹ trước khi quyết định con đường tương lai của mình.