Ông Đinh La Thăng bị phạt 30 năm tù

Trưa 22/12, cựu bộ trưởng Giao thông Vận tải (GTVT) Đinh La Thăng bị TAND TP HCM xác định tội Vi phạm quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí, buộc chấp hành chung hình phạt 30 năm tù (mức cao nhất của hình phạt tù có thời hạn).

HĐXX bắt đầu tuyên án lúc 9h. Ảnh: Hữu Khoa.

Theo HĐXX, tháng 2/2012, ông Thăng với cương vị Bộ trưởng GTVT đã giới thiệu Đinh Ngọc Hệ (tức Út "Trọc", Phó giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn, Bộ Quốc phòng) với Dương Tuấn Minh (Tổng giám đốc Tổng Công ty Cửu Long, quản lý cao tốc Trung Lương) tham gia đấu giá, trúng đấu giá quyền thu phí cao tốc Trung Lương. Do Công ty Yên Khánh của mình không có năng lực tài chính, đang kinh doanh thua lỗ, không đủ điều kiện tham gia đấu giá, Hệ chỉ đạo cấp dưới làm hồ sơ giả.

Các bị cáo tại Bộ GTVT, trong đó có cựu thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường, và Công ty Cửu Long khi được giao nhiệm vụ đã không kiểm tra năng lực của Công ty Yên Khánh, dẫn tới chấp thuận cho công ty này tham gia và trúng đấu giá quyền thu phí cao tốc Trung Lương là 2.004 tỷ đồng. Quá trình thu phí, Hệ và đồng phạm dùng phần mềm vi tính che giấu doanh thu, chiếm đoạt tài sản Nhà nước gây thiệt hại 725 tỷ đồng.

HĐXX cho rằng, ông Thăng với vai trò là người đứng đầu Bộ GTVT, nắm rõ quy định pháp luật, nắm rõ quy định bán tài sản Nhà nước. Nhưng do quen biết Hệ, bị cáo đã tác động để Hệ mua được quyền thu phí. Khi biết công ty của Hệ chậm thanh toán, bị cáo vẫn không chỉ đạo dừng.

"Hành vi của bị cáo Đinh La Thăng và các đồng phạm tại Bộ GTVT đã tạo điều kiện để Hệ chiếm đoạt trót lọt 725 tỷ đồng của Nhà nước. Vì vậy bị cáo phải chịu trách nhiệm chính trong vụ án", bản án nêu.

Cựu bộ trưởng được tòa xem xét tình tiết giảm nhẹ là nhân thân tốt, có nhiều thành tích trong công tác, được tặng thưởng nhiều huân huy chương... nên tuyên phạt mức án nhẹ nhất trong khung hình phạt (10-20 năm tù).

Ông Đinh La Thăng tại toà. Ảnh: Hữu Khoa.

Đối với Đinh Ngọc Hệ, tòa xác định bị cáo đã lợi dụng mối quan hệ với ông Thăng, nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản Nhà nước. Hệ dùng thủ đoạn đăng ký hai công ty của mình là Yên Khánh và Khánh An tham gia đấu giá, làm giả hồ sơ năng lực. Đến khi diễn ra đấu giá, bị cáo chỉ cho một công ty tham gia để chắc chắn mua được quyền thu phí cao tốc.

HĐXX nhận định đây là "hành vi xảo quyệt, tinh vi để qua mặt cơ quan chức năng". Khi vào thu phí, Hệ đã chỉ đạo nhân viên sử dụng phần mềm của Công ty Xuân Phi, sử dụng công nghệ cao nhằm chiếm đoạt tài sản Nhà nước.

Tòa tuyên phạt Hệ mức án chung thân tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 13 năm tù tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Tổng hợp hình phạt là tù chung thân. Bị cáo bị buộc bồi thường 725 tỷ đồng và 3,4 tỷ đồng trong vụ mua căn biệt thự Công ty Licogi 13.

Đối với nhóm bị cáo là cấp dưới của Hệ, tòa tuyên phạt từ 2 năm tù treo đến 10 năm tù. Trong đó, Hoàng Tô Hạnh Vân (nhân viên Công ty phần mềm Xuân Phi) và Tạ Đức Minh (thủ quỹ Công ty Yên Khánh) được thả tự do ngay sau phiên tòa do nhận mức án bằng thời gian tạm giam.

Cựu thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường được giao nhiệm vụ chỉ đạo, chịu trách nhiệm xuyên suốt quá trình xây dựng đề án bán quyền thu phí, biết rõ quy định pháp luật bán đấu giá tài sản Nhà nước, song biết Hệ có mối quan hệ với ông Thăng nên đã tạo điều kiện, sau đó ký quyết định trúng đấu giá khi chỉ có một công ty tham gia đấu giá. Ngoài ra, khi biết công ty của Hệ chậm thanh toán, ông Trường không chỉ đạo dừng hợp đồng.

Đối với các bị cáo thuộc Bộ GTVT còn lại, tòa cho rằng, mặc dù biết rõ quy định nhưng do chỉ đạo của bộ trưởng và thứ trưởng nên đã tổ chức bán đấu giá sai pháp luật.

Tòa tuyên phạt ông Trường mức án 4 năm 6 tháng tù; Dương Tuấn Minh 4 năm tù về cùng tội danh với cựu bộ trưởng Đinh La Thăng. Các bị cáo còn lại bị phạt 3 năm đến 3 năm 6 tháng tù.

Cựu thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường bị đưa về trại giam, chiều 21/12. Ảnh: Hữu Khoa.

Trước đó, trong 7 ngày xét xử, nhiều lần ông Thăng phủ nhận có quen biết Hệ trước khi Bộ GTVT cho đấu giá quyền thu phí cao tốc; không gọi điện tác động cấp dưới để doanh nghiệp của ông này trúng đấu giá; đã giao nhiệm vụ cho ông Nguyễn Hồng Trường thực hiện xuyên suốt đề án.

Cựu bộ trưởng nói cả quá trình thực hiện đề án chỉ ký một văn bản trình Thủ tướng, một văn bản thành lập Hội đồng đấu giá và một bút phê vào tờ trình của Thứ trưởng Nguyễn Văn Thể (hiện là Bộ trưởng GTVT) khi Công ty Yên Khánh vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền - tức là lúc việc chuyển giao quyền thu phí cho doanh nghiệp đã hoàn tất.

Theo đó, ông Thăng cho rằng không thể bị cáo buộc "chịu trách nhiệm chính" về vụ án. Ông chỉ nhìn nhận có trách nhiệm hành chính - chính trị vì là người đứng đầu Bộ GTVT, không chịu trách nhiệm hình sự.

Nguyên thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường thừa nhận là người chịu trách nhiệm xuyên suốt quá trình xây dựng đề án bán quyền thu phí. Trong một năm rưỡi đó ông không bị ai tác động, không biết hồ sơ của Công ty Yên Khánh bị làm giả vì có dấu đỏ, chữ ký xanh, bảo lãnh của ngân hàng.

Ông Đinh Ngọc Hệ khai không quen biết Bộ trưởng Đinh La Thăng trước khi tham gia đấu giá và không nhờ vả ông này. Bị cáo cũng cho rằng Nhà nước không bị thiệt hại, bởi số tiền thu phí 725 tỷ đồng, nếu có, thuộc về Công ty Yên Khánh.

Sau hai ngày tranh luận gay gắt, VKS khẳng định truy tố các bị cáo đúng pháp luật. Hồ sơ vụ án có rất nhiều tài liệu chứng minh ông Thăng biết rõ quá trình thực hiện đề án mua bán quyền thu phí; có mối quan hệ giữa hành vi cố ý làm trái của các bị cáo thuộc Bộ GTVT với hành vi chiếm đoạt tài sản của Hệ. Từ hành vi của ông Thăng và các bị cáo này, Hệ mới có cơ hội chiếm đoạt được tài sản của Nhà nước.

Cựu thượng tá quân đội Đinh Ngọc Hệ. Ảnh: Hữu Khoa.

Năm 2018, ông Thăng bị phạt 30 năm tù trong hai vụ án xảy ra tại Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Ngân hàng TMCP Đại Dương. Hồi đầu năm, ông tiếp tục bị đề nghị truy tố trong vụ án chỉ định nhà thầu thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ, gây thiệt hại hơn 600 tỷ đồng.

Ngoài vụ án này, Đinh Ngọc Hệ đang phải thi hành 30 năm tù cho hai bản án của Tòa án quân sự Trung ương và Tòa án Quân chủng Hải quân Bộ Quốc phòng về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ; Sử dụng tài liệu giả của cơ quan tổ chức và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.