Đấu thầu rộng rãi như chỉ định thầu tại Hóa chất Việt Trì: Dấu hỏi về hiệu quả đầu tư nguồn vốn DNNN của Vinachem

Đấu rộng rãi, kết quả như ‘chỉ định thầu’

Ông Văn Đình Hoan, TGĐ Công ty CP Hóa chất Việt Trì (VITRICHEM; HNX: HVT) vừa ký Quyết định 288/QĐ-HCVT trong đó công bố Công ty TNHH Muối Khánh Vinh trúng Gói thầu Cung cấp muối công nghiệp, Dự án mua sắm thường xuyên.

Gói thầu này chào mời rộng rãi theo phương thức một gia đoạn hai túi hồ sơ, tuy vậy diễn biến liên quan không khác so với chỉ định thầu. Kết quả mở thầu ngày 1/7/2024 cho thấy, Muối Khánh Vinh là nhà thầu duy nhất tham gia. Với việc không có đối thủ cạnh tranh, Muối Khánh Vinh có lợi thế cực lớn tại gói thầu này.

Gói thầu cung cấp muối có giá trị lên tới 106 tỷ đồng

Trong hồ sơ dự thầu, Công ty Muối Khánh Vinh kê hợp đồng tương tự số 02/2023/HĐMB/VT-KV về việc mua bán muối công nghiệp. Hợp đồng này có giá trị 214,4 tỷ đồng, hoàn thành vào 29/4/2024. Đây cũng chính là hợp đồng cấp muối công nghiệp cho VITRICHEM mà Muối Khánh Vinh trúng thầu vào quý 2/2023.

Cũng trong hồ sơ dự thầu, Muối Khánh Vinh khai doanh thu bình quân hàng năm của 3 năm tài chính gần nhất đạt hơn 324,1 tỷ đồng; giá trị tài sản ròng năm tài chính gần nhất hơn 98,7 tỷ đồng. Tất cả các chỉ số Muối Khánh Vinh kê khai trong HSDT đều đáp ứng yêu cầu của ‘đề bài’, đủ để nhà thầu này vượt qua bước đánh giá về năng lực kinh nghiệm.

Ở bước đánh giá về tài chính, kết quả mở thầu cho thấy Muối Khánh Vinh có giá dự thầu đúng bằng giá gói thầu, là 106 tỷ đồng. Giá trị giảm giá bằng 0.

Muối Khánh Vinh gây bất ngờ khi bỏ giá dự thầu đúng bằng giá gói thầu, tỷ lệ giảm giá bằng 0. Tuy vật do không có đổi thủ cạnh tranh nên doanh nghiệp này vẫn trúng gói thầu 106 tỷ đồng tại VITRICHEM

Với việc không có đối thủ cạnh tranh, Công ty TNHH Muối Khánh Vinh đã dễ dàng thắng gói thầu nêu trên, với giá trúng thầu là 106 tỷ đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng từ tháng 8/2024 đến tháng 10/2024.

Ông Văn Đình Hoan, Tổng giám đốc VITRICHEM, người ký quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu như chỉ định thầu

Danh mục hàng hóa của gói thầu này là 40.000 tấn muối NaCl xuất xứ Ấn Độ, sản xuất năm 2024 bởi hãng AGROCEL FRIENDS CHEMICALS LLP. Đơn giá dự thầu là 2.650.000/tấn.

Đối tác quen, gom loạt gói thầu cùng 'kịch bản'

Theo hồ sơ của Kinh tế Chứng khoán Việt Nam, dù đã tròn 20 năm tuổi tuy nhiên Muối Khánh Vinh tham gia rất ít vào hoạt động đấu thầu, mua sắm, nhất là tại các chủ đầu tư sử dụng vốn Nhà nước. Dữ liệu cho thấy, doanh nghiệp này tham gia 4 gói thầu tại Công ty CP Hóa chất Việt Trì thì trúng cả 4 gói. Những gói này hoặc là có giá trúng thầu đúng bằng giá gói thầu, hoặc là có tỷ lệ tiết kiệm rất nhỏ.

Công ty TNHH Muối Khánh Vinh thành lập tháng 4/2004, đặt trụ sở tại thôn Câu Trung, xã Quang Hưng (An Lão, Hải Phòng). Sau lần thay đổi thứ 4 (ngày 2/4/2024), doanh nghiệp này có vốn điều lệ vỏn vẹn 9,9 tỷ đồng với 5 thành viên góp vốn bao gồm: Nguyễn Thị Phượng (góp 5 tỷ đồng, chiếm 50,51%); Bùi Khánh Vinh (1 tỷ đồng; 10,1%); Nguyễn Văn Cương (góp 1,9 tỷ đồng; 19,19%); Bùi Thị Tâm (góp 1 tỷ đồng; 10,1%) và Hoàng Thị Hậu Thảo (góp 1 tỷ đồng; 10,1%).

Dưới sự lèo lái của nữ doanh nhân Nguyễn Thị Phượng (ảnh nhỏ), Muối Khánh Vinh trở thành nhà thầu ruột của Hóa chất Việt Trì

Trong đó, bà Nguyễn Thị Phượng là Chủ tịch HĐTV kiêm Giám đốc, và là người đại diện pháp luật của Muối Khánh Vinh. Bà Phượng và cổ đông Bùi Khánh Vinh có cùng địa chỉ thường trú tại số 28/292 Lạch Tray, quận Lê Chân, TP Hải Phòng. Nữ doanh nhân này vốn được biết đến nhiều hơn trong vai trò Chủ tịch HĐQT, lèo lái Công ty CP Cảng Vật Cách suốt một thời gian dài.

Còn tại Muối Khánh Vinh, như đã nêu ở trên, doanh nghiệp của nữ doanh nhân Hải Phòng cực kỳ có duyên với Hóa chất Việt Trì khi trúng cả 4/4 gói tham gia.

Trước khi thắng dễ tại gói thầu đề cập ở bài này, Muối Khánh Vinh cũng ‘một mình một ngựa’ và thắng gói Cung cấp muối công nghiệp (NaCl) thuộc dự toán mua sắm thường xuyên vào quý 2/2023. Gói thầu này có giá 216 tỷ đồng; giá trúng thầu của Muối Khánh Vinh ở mức 214,4 tỷ đồng.

Tại gói thầu cung cấp muối công nghiệp năm 2023 của VITRICHEM, Muối Khánh Vinh cũng tự tin bỏ giá dự thầu đúng bằng giá gói thầu, và trúng thầu do không có đối thủ cạnh tranh

Quý 2/2022, Muối Khánh Vinh cũng trúng gói thầu cung cấp muối công nghiệp cho dự toán mua sắm thường xuyên năm 2022. Gói thầu có giá 168 tỷ đồng, giá trúng thầu cực sát, là 167,7 tỷ đồng.

Quý 1/2018, Công ty TNHH Muối Khánh Vinh lần đầu tiên tham gia đấu thầu tại Công ty CP Hóa chất Việt Trì, và trúng ngay gói Cung cấp muối công nghiệp, Dự án sản xuất sản phẩm xút-clo năm 2018. Đáng chú ý ngay trong lần đầu ‘bén duyên’, Muối Khánh Vinh đã gây ấn tượng khi trúng thầu với giá đúng bằng giá gói thầu, là 36,9 tỷ đồng.

Về Hóa chất Việt Trì, VITRICHEM là đơn vị thuộc Tổng công ty Hóa chất Việt Nam (nay là Tập đoàn Hóa chất Việt Nam) được cổ phần hóa vào năm 2005, chính thức niêm yết trên sàn chứng khoán vào năm 2009.

Trong cơ cấu sở hữu, công ty mẹ của VITRICHEM là Tập đoàn Hóa chất Việt Nam hiện nắm 68,49% cổ phần HVT. Cổ đông cá nhân lớn nhất của Công ty là ông Lê Văn Lương, hiện nắm 9,41% cổ phần.

Tập đoàn Hóa chất Việt Nam -một doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn - hiện nắm 68,49% cổ phần VITRICHEM

Quý 2/2024, doanh thu VITRICHEM đạt 393,9 tỷ đồng, tăng 25,4% so với cùng kỳ. Tuy vậy các chi phí tăng cao khiến lãi ròng của Công ty chỉ đạt 16,7 tỷ đồng, giảm nhẹ so với quý 2/2023.

Tại 30/6/2024, tổng tài sản VITRICHEM ở mức 811,7 tỷ đồng, tăng 7,5% so với đầu năm; nợ phải trả ở mức 413,2 tỷ đồng, tăng 16,1%.

Theo quan sát, VITRICHEM sử dụng cả vốn tự có và vốn đi vay để thực hiện nhiều gói thầu mua sắm thời gian qua, trong đó có cả gói thầu vừa về tay Muối Khánh Vinh.

Rất nhiều gói thầu ở VITRICHEM thời gian qua đều có hiện tượng chỉ 1 nhà thầu tham gia, và giá trúng thầu có tỷ lệ tiết kiệm cực kỳ thấp. Nội dung này sẽ được Kinh tế Chứng khoán Việt Nam chuyển tải trong bài báo sau.

Một chuyên gia về đấu thầu cho biết, một trong những mục tiêu mà hoạt động đấu thầu đặc biệt là đấu thầu rộng rãi hướng tới đó là cạnh tranh và hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, qua các gói thầu đã tổ chức lựa chọn nhà thầu đặc biệt là Gói thầu Cung cấp muối công nghiệp trúng khớp giá mới đây của VITRICHEM cho thấy cả 2 mục tiêu này đều không đạt được. Vẫn theo chuyên gia, việc bỏ thầu đúng bằng giá gói thầu không lệch 1 đồng và trúng thầu là điều vô cùng hi hữu.

Do đó, để đảm bảo hiệu quả đầu tư nguồn vốn của doanh nghiệp nhà nước cần tăng cường sự kiểm tra giám sát thậm chí sự vào cuộc của cơ quan thanh tra, kiểm toán đối với gói thầu có dấu hiệu bất thường này.