Đâu là cơ hội cho nhà đầu tư khi thị trường chứng khoán đã điều chỉnh sâu?

Chứng khoán KS hạ hơn 56% mục tiêu lợi nhuận năm 2022 so với kế hoạch ban đầu

Theo Công ty chứng khoán DSC – DSC, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam vẫn tiếp tục đà rơi trong tháng 11 và đã xuyên thủng ngưỡng hỗ trợ 1.000 điểm. Câu chuyện chính ở thời điểm hiện tại là làn sóng Call Margin không hồi kết của các cổ đông lớn và các chủ doanh nghiệp.

Ở giữa tâm bão, xuất hiện những nhóm ngành đã dần hãm đà rơi đó là: Thực phẩm Đồ uống, Viễn Thông, Ngân hàng, Điện nước & xăng dầu khí đốt, Công nghệ thông tin, Y tế, Bảo hiểm. Đây nhìn chung là các ngành mang tính phòng thủ cao. Rủi ro ngắn hạn vẫn còn là rất lớn, tuy nhiên nhà đầu tư muốn thử sức vượt bão, có thể cân nhắc đầu tư với tỷ trọng vừa phải.

: Diễn biến các nhóm ngành từ 01/11-14/11-2022

Diễn biến các nhóm ngành từ 1-14/11/2022

Một trong những nhóm ngành nổi bật là sự trở lại trong ngắn hạn, “cầm máu” trước thị trường của nhóm cổ phiếu Ngân hàng. Có thể nói, nhóm Ngân hàng tạo đỉnh trước VN-Index. Mức giá hiện tại đã điều chỉnh sâu, khả năng chống chịu mạnh hơn. Định giá nhiều ngân hàng hiện dưới giá trị sổ sách, ở vùng thấp nhất 10 năm. Chất lượng tài sản tốt hơn giai đoạn 2012-2016 (giai đoạn thành lập VAMC). Những khó khăn của ngành Ngân hàng vẫn còn ở phía trước, trong năm 2023, do đó cần chọn ngân hàng có chất lượng tài sản tốt, không vướng vào các trái phiếu xấu, có tỷ trọng dư nợ thấp ở các nhóm ngành có rủi ro cao (như bất động sản - BĐS).

Cẩn trọng thăm dò thị trường trong thời gian này

Trong cuộc họp diễn ra vào 2/11 gần đây, FED đã ra quyết định tăng lãi suất điều hành (Fed Funds Rate) thêm 75 điểm cơ bản, và nhấn mạnh một thông điệp rằng lãi suất điều hành của Mỹ sẽ được giữ ở mức cao hơn, trong thời gian dài hơn. Cũng trong cuộc họp 2/11, FED có đưa ra nhận định sẽ "giảm tốc độ" tăng lãi suất trong thời gian tới. Với lạm phát tháng 11 thấp hơn dự đoán (7,7% so với cùng kỳ thực tế so với 7,9% dự đoán) và nhận định này, nhà đầu tư Mỹ nhìn chung cho thấy sự tích cực, thể hiện qua (1) Đồng USD (DXY) giảm 5,3% từ đỉnh, TTCK bật tăng mạnh.

Dựa vào những vận động trên, có thể suy luận tăng trưởng lãi suất điều hành Mỹ sẽ giảm tốc trong thời gian tới, là dấu hiệu tốt, củng cố niềm tin của nhà đầu tư cũng như doanh nghiệp. Tuy nhiên, mức lãi suất đỉnh dự phóng 5% vẫn là mức thắt chặt mạnh, kèm với đó là giảm định lượng QT vẫn được FED thực hiện đều đặn, sẽ tiếp tục tạo áp lực lên tài sản rủi ro trong trung hạn (6 tháng - 1 năm). Do hiện thị trường đã điều chỉnh khá sâu, DSC đánh giá nhà đầu tư có thể cẩn trọng thăm dò thị trường trong thời gian này trong và chờ đợi những dấu hiệu tiếp theo từ FED.

Trong bối cảnh chính sách tiền tệ khắp thế giới đều thắt chặt, Việt Nam cũng chịu áp lực phải thắt chặt tiền tệ để bảo vệ tỷ giá và kiểm soát lạm phát. Tính đến nay, NHNN đã thực hiện các biện pháp (1) Xiết tín dụng ngành BĐS phát triển nóng trong 2021, (2) xiết nguồn vốn từ trái phiếu doanh nghiệp, và (3) tăng lãi suất ĐH 2% trong 2 tháng.

Do dự trữ ngoại hối hiện đã ở mức thấp ($87 tỷ hay ~2,9 tháng nhập khẩu), nhiều khả năng NHNN sẽ phải tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ (tăng lãi suất ĐH) trong 2023, từ đó tiếp tục tạo áp lực lên thị trường đầu tư hiện đang suy yếu.

Theo số liệu từ FiinGroup, tính tới 2/11/2022, đã có 1013/1699 doanh nghiệp đại chúng báo cáo kết quả kinh doanh (KQKD) quý 3, với tổng vốn hóa chiếm 96,2% toàn thị trường. Con số tăng trưởng so với cùng kỳ ở mức cao 2-3 chữ số do có mức nền so sánh 2021 rất thấp. Tuy nhiên, con số tăng trưởng theo quý đã cho thấy KQKD các doanh nghiệp có sự giảm sút khá rõ rệt. Ở hầu hết các nhóm ngành, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận đều có xu hướng giảm.

Đáng chú ý, môi trường kinh doanh quý 3 của Việt Nam vẫn khá thuận lợi cho khi mà lãi suất vẫn ở mức vừa phải và tỷ giá USD/VND còn mạnh. Trong 2023, nhiều khả năng KQKD của các DN sẽ tiếp tục suy yếu do ảnh hưởng từ bối cảnh vĩ mô xấu dần: Lãi suất tăng cao, các doanh nghiệp khó tiếp cận vốn, khó mà tăng trưởng; Chi phí tài chính tăng cao, làm suy yếu sức khỏe tài chính các doanh nghiệp và nhu cầu tiêu dùng suy yếu đến từ thị trường xuất khẩu (Mỹ, EU) và thị trường nội địa (do nhập khẩu lạm phát làm giảm sức mua thật).

Rủi ro vẫn còn

Đâu là cơ hội cho nhà đầu tư khi thị trường chứng khoán đã điều chỉnh sâu?

Sau những đợt điều chỉnh mạnh trong 2022, định giá TTCK Việt Nam hiện đã rơi vào mức khá rẻ khi cả 2 chỉ số định giá P/E và P/B đều thấp hơn mức trung bình 10 năm. Tuy nhiên, cũng cần để ý rằng bức tranh vĩ mô Việt Nam đang dần suy yếu theo xu hướng suy thoái chung của thế giới. Vì vậy nhà đầu tư cần cẩn thận, tránh rượt đuổi những cổ phiểu "định giá rẻ" mà không tìm hiểu kỹ để tránh rủi ro khó lường do:

Định giá rẻ có thể rẻ hơn: Ở giai đoạn đáy của TTCK năm 2011, định giá P/E VN-Index rơi về 8,0 điểm, thấp hơn đáng kể so với mức PE 11,1 hiện tại.

KQKD giảm sút có thể biến rẻ thành đắt: Định giá rẻ của các doanh nghiệp hiện tại rẻ do KQKD 2022 tốt nhờ nền kinh tế khởi sắc hậu COVID. Với thị trường vốn khó tiếp cận, nhu cầu suy yếu, nhiều khả năng lợi nhuận các DN sẽ tiếp tục suy giảm, từ đó làm tăng P/E, khiến định giá tưởng rẻ trở nên đắt. Ví dụ, nếu LNST 2023 giảm chỉ 33% so với năm nay, PE VNINDEX sẽ vọt lên mức 15, khá đắt so với mức định giá của TTCK VN trong lịch sử.

Với 2 lý do trên, DSC khuyến nghị các nhà đầu tư muốn tích sản trong giai đoạn định giá thấp này chỉ nên giải ngân ở tỷ trọng nhỏ và chờ đợi những đợt điều chỉnh tiếp theo trước khi cân nhắc giải ngân tỷ trọng lớn hơn.

Nhóm doanh nghiệp có dòng tiền tốt đáng đầu tư trong thời gian tới

Trong giai đoạn nguồn vốn bị thắt chặt, áp lực trả nợ tăng cao, Chứng khoán DSC đánh giá những doanh nghiệp với dòng tiền tốt sẽ có sức chống chịu tốt và có thể hoạt động ổn định. Dựa trên các tiêu chí về dòng tiền (tiêu chí chính), quy mô doanh nghiệp, định giá, tỷ lệ nợ và thanh khoản, DSC đã lọc ra nhóm cổ phiếu sau:

Lọc hóa dầu - BSR: Sản lượng BSR đáp ứng 35% tổng nhu cầu nội địa, sản lượng bán ra luôn tiêu thụ hết. Doanh thu, lợi nhuận của BSR biến động cùng chiều với giá dầu thô (crack spread tăng). Với dự báo giá dầu neo cao, trong 2023 BSR nhiều khả năng sẽ tiếp tục có kết quả kinh doanh tích cực.

Mã chứng khoán có dòng tiền dồi dào - Nguồn DSC

Vận chuyển dầu - PVT: Giá cước vận chuyển các sản phẩm dầu tăng mạnh từ đầu 2022 đến nay và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt do nhu cầu năng lượng thế giới tăng cao. Tận dụng nguôn tiền dồi dào, PVT đã có kế hoạch mở rộng, dự kiến tăng 14 tàu trước 2025 và mở rộng mảng vận chuyển khí tự nhiên (LNG), tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển trong nhiều năm tới.

Cơ điện - REE: REE có nguồn doanh thu đa dạng tới từ 4 ngành (Năng lượng, Nước, BĐS & cho thuê, và cơ điện lạnh). Trong 2023, doanh thu năng lượng REE sẽ khó khăn hơn do La Nina kết thúc. Tuy nhiên, mảng năng lượng tái tạo có thể là động lực phát triển lâu dài cho mảng điện của REE.

Phân đạm / Hóa chất: DGC, DCM, DPM: Bài toán nguồn cung sụt giảm là yếu tố giúp cải thiện biên lợi nhuận của các doanh nghiệp hóa chất Việt Nam. Giá năng lượng (than, LNG) cao sẽ tiếp tục hỗ trợ giá urea. Các chính sách bảo vệ môi trường, COVID-zero, hạn chế xuất khẩu phốt pho cũng như Nga có thể là yếu tố trợ giá cho trong thời gian tới. Trước khi nhà đầu tư giải ngân, DSC khuyến nghị thời điểm hiện tại là giai đoạn khó khăn của thị trường, nhà đầu tư nên cân nhắc giải ngân từng phần tỷ trọng nhỏ…

Ngoài ra, chúng tôi cũng giới thiệu tới độc giả các thông tin mà nhiều người quan tâm trong lĩnh vực Kinh tế - Chứng khoán được liên tục cập nhật như: #Nhận định chứng khoán #Bản tin chứng khoán #chứng khoán phái sinh #Cổ phiếu tâm điểm #đại hội cổ đông #chia cổ tức #phát hành cổ phiếu #bản tin bất động sản #Bản tin tài chính ngân hàng. Kính mời độc giả đón đọc.